Μπορεί σε κάποια πράγματα (όπως οι τιμές των αγαθών) να είμαστε πολύ κοντά σε σκανδιναβικές χώρες, υπάρχουν όμως κάποια άλλα πράγματα (όπως η ποιότητα της Δημοκρατίας) στα οποία είμαστε αρκετά μακριά από αυτές.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Economist, οι περισσότεροι κάτοικοι του πλανήτη ζουν σε χώρες που είναι πολύ χαμηλά στον “δείκτη Δημοκρατίας”. Με άριστα το δέκα (10), ο παγκόσμιος δείκτης έπεσε στο 5,28. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 34η θέση με 7,56.
Πρώτη χώρα είναι η Νορβηγία, με 9,75 στα 10. Στην τελευταία θέση, με 0,32 είναι το Αφγανιστάν στο οποίο οι Ταλιμπάν επέστρεψαν.
Όπως αναφέρει ο Economist, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η πανδημία αποτέλεσε τη μεγαλύτερη πηγή περιορισμού των δημοκρατικών ελευθεριών ανά τον κόσμο. Μέσα από lockdown και περιορισμούς στα ταξίδια, οι ατομικές ελευθερίες για μια ακόμη φορά περιορίστηκαν τόσο σε ανεπτυγμένες δημοκρατίες όσο και σε καθεστώτα που είναι καταπιεστικά.
Η χώρα μας είναι στην κατηγορία της “ελαττωματικής Δημοκρατίας”, μαζί με χώρες της Ευρώπης όπως η Ιταλία, η Κύπρος, το Βέλγιο, η Πορτογαλία, η Ισπανία ή η Γαλλία.
Φυσικά, επειδή ορισμένοι θα πουν πάλι τα δικά τους, θα πρέπει να επισημανθεί κάτι σημαντικό: Δημοκρατία δε σημαίνει ασυδοσία από μέρους του κάθε πολίτη. Κατά συνθήκη, στις οργανωμένες κοινωνίες οι άνθρωποι έχουμε δώσει στα κράτη – αυτοπεριοριζόμενοι, για να μη γίνουμε ζούγκλα – το δικαίωμα να διαχειρίζονται μέρος από τα ατομικά μας δικαιώματα και ελευθερίες και να τα προστατεύουν, για το κοινό καλό και για να μπορέσουμε να λειτουργήσουμε.
Το πως αντιδρούμε όταν η συγκεκριμένη διαχείριση δεν είναι καλή (δηλαδή όταν για παράδειγμα βλέπουμε να δολοφονούνται στο δρόμο άνθρωποι και στο τέλος να μην τιμωρείται κανείς ή να τιμωρείται με … χάδια ή όταν το κράτος λειτουργεί σαν εταιρία που ξεπουλά τα δημόσια αγαθά ή δεν προστατεύει τον πολίτη από οικονομικούς ή άλλους κινδύνους και δεν είναι κράτος πρόνοιας) καθορίζει μαζί με άλλα πράγματα το επίπεδο της Δημοκρατίας που έχουμε ή που θέλουμε να έχουμε.
Άλλωστε, δεν είναι να τα περιμένουμε όλα απ’ το κράτος (το οποίο είναι συνηθισμένο να λειτουργεί προς την κατεύθυνση συνεχών περιορισμών, επειδή είναι η εύκολη για αυτό λύση).
Άρα μιλάμε για μια αμφίδρομη σχέση, απ’ την οποία όμως ο μόνος κερδισμένος στο τέλος της μέρας θα πρέπει να είναι ο πολίτης – όσο ουτοπικό κι αν ακούγεται αυτό!