Κατηγορία: στήλες

συγκεφαλαιώνω
ρ. μετβ. κ. αμετβ. [συγκεφαλαίω-σα, -θηκα, -μένος]

1. (μετβ) επαναδιατυπώνω (όσα έχουν ήδη λεχθεί ή γραφτεί) με περιεκτικό και συνοπτικό τρόπο, καταλήγοντας σε συμπέρασμα: ~ μια συζήτηση. ΣΥΝ.: συνοψίζω, ανακεφαλαιώνω

2. (αμετβ) επαναδιατυπώνω (όσα έχουν ήδη λεχθεί ή γραφτεί) με περιεκτικό και συνοπτικό τρόπο: συγκεφαλαιώνοντας θα ήθελα να επιμείνω στα εξής σημεία… – συγκεφαλαίωση (η) (αρχ.)

ΕΤΥΜ.: <αρχ. συγκεφαλαιῶ (-όω) < συν (βλ.λ.) + κεφαλαιῶ < επίθ. κεφάλαιος (βλ.λ. κεφάλαιο).
Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1673

Εάν θέλετε να λαμβάνετε κάθε πρωί ένα επίκαιρο σκίτσο του ΚΥΡ μπείτε ΕΔΩ & γράψτε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση

Μεσσιανισμός (ο) [1897]

1. η πίστη των Εβραίων στη μελλοντική έλευση του μεσσία, ο οποίος θα έσωζε τον εβραϊκό λαό
2. (κατ’ επέκτ.) η πίστη στο μελλοντικό ερχομό ενός μεσσία και γενικότ. ενός σωτήρα (λ.χ. στο πολιτικό ή εθνικό επίπεδο), δηλ. σε ένα πρόσωπο με εξαιρετικές ικανότητες (χαρισματικό ηγέτη), το οποίο και θα λυτρώσει τον λαό ή το έθνος από τα προβλήματά του
ΕΤΥΜ.: μεταφορά από το γαλλικό messianisme.

Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1079

Εάν θέλετε να λαμβάνετε κάθε πρωί ένα επίκαιρο σκίτσο του ΚΥΡ μπείτε ΕΔΩ & γράψτε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση

αμάκα (η)
[χωρίς πληθυντ.] (διαλέκτ) η απόκτηση και εξασφάλιση αγαθών εις βάρος άλλων, το να ζει κανείς εις βάρος άλλων: δεν δουλεύει, και ζει από την ~
ΣΥΝ. Παρασιτισμός ΦΡ. (ως επίρρ.) (στην) αμάκα, δωρεάν, τζάμπα, χάρισμα: πήρε το κτήμα ~

ΕΤΥΜ.: < ιταλ. A macca “άφθονα, πλουσιοπάροχα” < macca αφθονία

Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 131

Εάν θέλετε να λαμβάνετε κάθε πρωί ένα επίκαιρο σκίτσο του ΚΥΡ μπείτε ΕΔΩ & γράψτε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση

Επίμορτος, -η, -ο
αυτός που καλλιεργείται με τη συμφωνία να καρπώνεται ο καλλιεργητής μέρος της σοδειάς: ~ χωράφι
ΦΡ. ΝΟΜ.: επίμορτη αγροληψία: το μίσθωμα αγροτικού κτήματος ως ποσοστό των καρπών, που προσδιορίζεται από το τι συνηθίζεται στην περιοχή (αν δεν έχει οριστεί κάτι άλλο)
επίμορτη καλλιέργεια: η εκμετάλλευση αγροκτημάτων έναντι μισθώματος που προσδιορίζεται σε σχέση με την ποσότητα παραγωγής
ΕΤΥΜ.: μτγν ἐπί + -μορτος < μορτή “αγρομερίδιο” (με παραγ. επίθημα -τη, πβ. ἀορ-τή) < μείρομαι “μοιράζω, -ομαι”

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 653