Τελικά τι μας συμφέρει περισσότερο; Και, γιατί τόσος θόρυβος για κάτι που φαίνεται αναπόφευκτο; Γιατί οι καθυστερήσεις στις αποφάσεις;
Είναι απλό, όσο απλές (αλλά περιεκτικές) μπορεί να είναι και οι παρακάτω εξηγήσεις: στην ουσία έχουμε να κάνουμε πλέον με τρία σενάρια, τα οποία οι τραπεζίτες – πρωτίστως – και οι κυβερνήσεις – δευτερευόντως – εξετάζουν ενδελεχώς, για να δουν τι συμφέρει και πόσο.
Το πρώτο σενάριο έχει να κάνει με τη μερική χρεοκοπία της χώρας μας. Η χώρα θα χτυπήσει κανόνι …μερικώς, πράγμα που σημαίνει
…”κούρεμα” του χρέους. Οι απαιτήσεις των δανειστών μας και όσων κατέχουν ελληνικά ομόλογα θα πρέπει να μειωθούν αλλά μέχρι του σημείου ύπαρξης τους ελάχιστου δυνατού για αυτούς κόστους. Η χώρα όμως θα εξακολουθήσει να πληρώνει τα δάνεια και φυσικά όσα επέφερε το Μνημόνιο που υπέγραψε. Και η ύφεση θα βαθαίνει, για ορισμένα ακόμη χρόνια.
Το δεύτερο σενάριο είναι η ολική χρεοκοπία με ταυτόχρονη παραμονή στο ευρώ. Αυτό σημαίνει στην ουσία πως η χώρα θα κηρύξει στάση πληρωμών, πως η ύφεση θα βαθαίνει ολοένα και περισσότερο με γοργούς ρυθμούς, πως η επιστροφή θα είναι δύσκολη (ή σχεδόν ακατόρθωτη) και πως θα γίνει ακόμη μεγαλύτερος ο κίνδυνος “μετάδοσης” της κρίσης μας σε χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία ή η Ιρλανδία. Οι ξένες τράπεζες θα υποφέρουν αρκετά από την κατάσταση αυτή, ενώ το ευρώ θα βρίσκεται συνεχώς σε κίνδυνο, όσο μια χώρα – μέλος της ευρωζώνης θα είναι χρεοκοπημένη.
Το τρίτο σενάριο είναι αυτό που έχει να κάνει με ολική χρεοκοπία και έξοδό μας από τη ζώνη του ευρώ. Προς στιγμή φαίνεται πως πρόκειται για την πιο συμφέρουσα λύση για τη χώρα και τους πολίτες. Θα έχουμε σίγουρα στάση πληρωμών, “κούρεμα” χρέους, οι τράπεζες που μας δάνεισαν θα χτυπήσουν “κόκκινο”, οι ελληνικές τράπεζες θα κληθούν να λειτουργήσουν σε ένα ιδιότυπο καθεστώς (πιθανόν να υπάρξει πλαφόν στις αναλήψεις για μεγάλο χρονικό διάστημα, μέχρι να ομαλοποιηθεί η κατάσταση), οι τιμές – αν δεν υπάρξει απόλυτος έλεγχος και επιβολή πλαφόν στα πάντα – θα ξεφύγουν υπερβολικά, και η οικονομία θα πιάσει πραγματικά πάτο. Όσο για τα δάνεια; Μπορούμε να το “κυνηγήσουμε” το θέμα όσο μας παίρνει, και να ελαχιστοποιήσουμε στο νόμιμο το χρέος μας (“επαχθές χρέος”, το θυμάστε;;), και να ξεκινήσουμε να το εξοφλούμε σταδιακά, όταν σταθούμε στα πόδια μας.
Όμως το σενάριο αυτό έχει και τα καλά του: με την επιστροφή σε εθνικό νόμισμα, η νομισματική πολιτική της χώρας περνά σε χέρια ελληνικά. Και αν φανούμε αρκετά έξυπνοι και τολμηροί, καταφέρνοντας στήσουμε την οικονομία από μηδενική βάση, επάνω σε σωστές βάσεις και όχι πάνω στη σαπίλα που ζει και βασιλεύει εδώ και πολλά χρόνια, τότε θα είναι θέμα ετών η δυναμική επιστροφή στο διεθνές οικονομικό στερέωμα, με προϊόντα τα οποία εκτός από ποιοτικά (τα έχουμε τέτοια προϊόντα, είναι γεγονός αναμφισβήτητο!) θα έχουν και ανταγωνιστικές τιμές στις διεθνείς αγορές. Και φυσικά, αν αντιληφθούμε και ξεκινήσουμε να λειτουργούμε με τη λογική του ότι δεν είμαστε στο σκληρό πυρήνα κάποιας νομισματικής ένωσης – ξυπόλυτοι αλλά με φράκο και 16βάλβιδη BMW στην αυλή – αλλά μια περιφερειακή και ανερχόμενη οικονομία η οποία θα έχει κατεύθυνση τέτοια που θα καταναλώνει ότι παράγει, που θα εξάγει ότι της περισσεύει και που θα εισάγει ότι της είναι απαραίτητο. Αλλιώς σε ελάχιστα χρόνια από τη στιγμή που θα χτυπήσουμε πραγματικό κανόνι, θα ξανακυλήσουμε στα ίδια χάλια.Τι θα κάνουμε – και φυσικά τι θα δεχθούμε να μας αφήσουν να κάνουμε – είναι άλλο θέμα…..