Βαθύτερη Ευρώπη, τώρα!
.
Είμαι εκπρόσωπος μιας μάλλον τυχερής γενιάς της ελληνικής μεταπολίτευσης που άρχισε να εξοικειώνεται την δεκαετία του ’80 με την ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης.
.
Ως μαθητής του Λυκείου ενός μικρού χωριού στον εύφορο κάμπο της Ημαθίας άκουσα για πρώτη φορά με ενθουσιασμό για την Ενιαία Ευρωπαϊκή Πράξη και την εξαγγελία της Ενιαίας Αγοράς του 1992. Η συγκυρία τα έφερε να σπουδάσω σε Πανεπιστήμιο στην καρδιά της Ευρώπης, στη Βόννη της Γερμανίας, και να βιώσω την Ευρώπη χωρίς σύνορα, κάτι διόλου αυτονόητο για τα τότε χρόνια. Είχα την τύχη να παρακολουθήσω από πολύ κοντά τις εξελίξεις με την κατάρρευση του αλήστου μνήμης «υπαρκτού σοσιαλισμού», την επανένωση της Γερμανίας και την εν συνεχεία υπογραφή της Συνθήκης του Μάαστριχτ και τη μετάβαση από την τότε Ε.Ο.Κ. στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Οικονομική και Νομισματική Ένωση.
.
Έζησα όλη τη δεκαετία του 90 την πρόκληση της μετάβασης στο ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα, ένα φαινόμενο πρωτόγνωρο, αν αναλογιστεί κανείς ότι μέχρι τα μέσα της δεκαετίας εκείνης υπήρχαν μεγάλοι περιορισμοί στη μεταφορά συναλλάγματος. Παρακολουθούσα με μεγάλο ενδιαφέρον τις έντονες πολιτικές συζητήσεις που έθεταν το δίλημμα μεταξύ «διεύρυνσης» ή «εμβάθυνσης» της Ευρώπης με την τελική επικράτηση της επιλογής της διεύρυνσης. Διάβαζα, με δυσαρέσκεια, κάποιους λίγους που μιλούσαν για τα «δομικά προβλήματα» του ενιαίου ευρωπαϊκού νομίσματος και το δημοκρατικό έλλειμμα, ενώ υποστήριζα αυτονόητα το αίτημα για «σύγκλιση» των ευρωπαϊκών οικονομιών. Εργάστηκα στην Γερμανική Βουλή και γνώρισα εκ των ένδον την γερμανική πολιτική και προσπαθούσα να κατανοήσω τους κανόνες και τις προτεραιότητές της.
.
Επιστρέφοντας στον τόπο μας, ξεκίνησα την επαγγελματική μου δραστηριότητα και θυμάμαι καλά πόσο μου κακοφάνηκε η ξαφνική αύξηση των τιμών λόγω της μετάβασης στο Ευρώ. Σιγά σιγά άρχισα να θεωρώ αυτονόητο το ευρωπαϊκό κεκτημένο και σχεδόν δεν με απασχόλησαν η Συνθήκη της Νίκαιας και η Συνθήκη της Λισαβόνας, δυο σημαντικές αλλαγές των ευρωπαϊκών συνθηκών. Ζούσα σχεδόν με τη βεβαιότητα ότι η πορεία της Ευρώπης είναι νομοτελειακή και δεν μπορεί να επηρεαστεί από οιαδήποτε εξέλιξη.
.
Η χρηματοπιστωτική κρίση που αντιμετωπίστηκε αρχικά ως φαινόμενο που δεν αφορά την Ευρώπη, αποκάλυψε, κατά τρόπο τραγικό, ειδικά στη χώρα μας, τα δομικά προβλήματα αλλά και τα θεσμικά ελλείμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ευρώπη, μουδιασμένη, φάνηκε να είναι ανήμπορη να αντιμετωπίσει μια κρίση δημοσίου χρέους που άρχισε να πλήττει τις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, ενώ και μέσα στη χώρα μας οι περισσότεροι αγνοούσαν το βάθος της κρίσης (βλ. «παραμύθι χωρίς δράκο η κρίση»). Με στραβοπατήματα και μεγάλες ανθρωποθυσίες (βλ. αυτοκτονίες, βλ. ομολογιούχοι, βλ. κούρεμα καταθέσεων στην Κύπρο, βλ. απολύσεις, βλ. λουκέτα) γίναμε μάρτυρες μια προσπάθειας ανόρθωσης της Ελληνικής οικονομίας αλλά και της Ευρώπης. Ξεπεράστηκαν νομικά εμπόδια όπως η ρήτρα μη διάσωσης (no bail out), στήθηκε ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) αλλά τα βαθύτερα αίτια των ανισορροπιών παραμένουν.
.
Η κρίση έχει κλονίσει την κοινωνία μας: άλλοι από εμάς, μάλλον οι περισσότεροι, δεν τα καταφέρνουμε, άλλοι καταφέρνουμε να κρατηθούμε και άλλοι, λίγοι αλλά ισχυροί κερδίζουν προκλητικά. Τίποτε δεν είναι όμως το ίδιο.
Μέσα στην αγωνία της γενιάς μου για μια βαθύτερη Ευρώπη της Αλληλεγγύης, της Ελευθερίας, της Δικαιοσύνης και της Δημοκρατίας, μέσα από την οποία θα ισχυροποιηθεί η πατρίδα μας, άκουσα το κάλεσμα του Γιώργου Χατζημαρκάκη και των «Ελλήνων Ευρωπαίων Πολιτών» και αποφάσισα να συμμετέχω στον αγώνα: Στον αγώνα για μια καλύτερη πατρίδα μέσα από μια βαθύτερη Ευρώπη με ομοσπονδιακό χαρακτήρα και οικονομική εξισορρόπηση μεταξύ των κρατών του Βορρά και του Νότου και αλληλεγγύη.
.
Η Ελλάδα συνδέεται άρρηκτα με την Ευρώπη, η Ευρώπη δεν μπορεί να νοηθεί χωρίς την Ελλάδα. Η φωνή των Ελλήνων πρέπει να ακουστεί. Ενώνω και τη δική μου φωνή για το σκοπό αυτό.
Στέφανος Φουρτουνίδης
24 Απριλίου 2014