Κατηγορία: στήλες

Πρεπούμενος, -η, -ο

1. αυτός που επιβάλλεται ή ενδείκνυται για ορισμένη περίπτωση: δόθηκε η ~ προσοχή και στις δυο πλευρές || δεν υπήρξε ο ~ σεβασμός στη μνήμη των πεσσόντων ΣΥΝ: πρέπων, δέων

2. πρεπούμενα (τα): α) το σωστό, το επιβεβλημένο κατά το δίκαιο: πράττω τα ~ β) ότι κατά τα κρατούντα ή δικαιωματικώς ανήκει ή αρμόζει σε κάποιον: στον έρανο έδινε τα ~

{ΕΤΥΜ. < πρέπω + παραγγ. επίθημα -ούμενος (κατά τις μτχ. των συνηρμένων), πβ. κ. χαρ-ούμενος, τρεχ-ούμενος}

 .

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1465

ηλιοστάσιο (το) {ηλιοστασί-ου|ηλιοστασί-ων}

ΑΣΤΡΟΝ. Κάθε μια από τις δυο ημέρες στη διάρκεια του έτους, κατά τις οποίες η ημέρα έχει τη μέγιστη ή την ελάχιστη διάρκεια ανάλογα με τη θέση του Ήλιου ως προς τη Γη: θερινό ηλιοστάσιο (21-22 Ιουνίου) και χειμερινό (21-22 Δεκεμβρίου), αντίστοιχα.

[ΕΤΥΜ.: <μεσν. ἡλιοστάσιον < ἡλιο- + στάσιον>στάσις]

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 728

.

Κλοτσοσκούφι (το) {χωρ. γενική}

.

1. (παλαιότ) παιδικό παιχνίδι, που παίζονταν με το κλώτσημα σκούφου
2. (μτφ) το περιφρονημένο πρόσωπο, που του φέρονται βάναυσα: δεν του έδιναν καμιά σημασία, στον είχαν για ~
3. (μειωτ.) (α) το ποδόσφαιρο: άλλη δουλειά δεν έχω, με το ~ θα ασχολούμαι τώρα;
(β) το κακής ποιότητας ποδόσφαιρο: αυτό δεν είναι ποδόσφαιρο, είναι ~

.

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 907

Ανερμάτιστος, -η, -ο

1. αυτός που δεν έχει σταθερό χαρακτήρα και σαφή προσανατολισμό, που μεταβάλλει εύκολα τις ιδέες του : άνθρωπος ~ ηθικά, δεν δίσταζε να πατήσει επί πτωμάτων, προκειμένου να αναδειχθεί ο ίδιος. ΣΥΝ: αλλοπρόσαλος, ασταθής

2. αυτός που γίνεται με επιπολαιότητα, χωρίς μελέτη και σαφή προγραμματισμό: ~ πολιτική – ανερμάτιστα επιρρ.

[ΕΤΥΜ. Αρχ. ἀν- στερητ. + ἑρματίζω “τοποθετώ έρμα, υποστήριγμα” < ἓρμα “σαβούρα – υποστήριγμα πλοίων, όταν αυτά βρίκονται στην ξηρά (βλ.λ)]

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 182

από την 18η Συνάντηση Χορωδιών, που έγινε χθες στην Αλεξάνδρεια. Τα λόγια είναι περιττά!

Μουβιόλα (η) {χωρίς πληθ.}

ειδικό μηχάνημα με το οποίο γίνεται το μοντάζ κινηματογραφικής ταινίας

(ΕΤΥΜ. < αγγλ. Moviola, εμπορική ονομασία)

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1125

Ρελάνς (η)

1. (σε χαρτοπαίγνιο) η μεγάλη αύξηση του χρηματικού ποσού που ποντάρει (κάποιος), συνήθ. ο διπλασιασμός του ποσού που έχει ποντάρει ο αντίπαλος: κάνω ~

2. (μτφ) το να επανέρχεται κανείς σε κάτι με δυναμικότερο τρόπο

{ΕΤΥΜ. < γαλλ. Relance “νέα ώθηση < ρ. Relancer “ξαναρίχνω, ξαναθέτω σε κίνηση” < re “ανα-, ξανα-” + lancer “ρίχνω”, μτγν. Λατ. Lanceare “λογχίζω” (<λατ. Lancea, “λόγχη”)}

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1534

ΓΙΑ ΝΑ ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΜΕ ΜΕ ΤΟ ΑΝΟΗΤΟ & ΚΑΤΑ ΤΟ ΔΟΚΟΥΝ ΑΦΗΓΗΘΕΝ ΠΑΡΑΜΥΘΑΚΙ ΜΙΑ ΚΑΙ ΚΑΛΗ!

Με το θέμα των μετρήσεων δεν είχαμε ασχοληθεί με τρόπο “ενεργό”, ούτε και πρόκειται να ασχοληθούμε στο μέλλον. Δεν είναι κάτι που μας αφορά.

.

.

Επειδή όμως έχουν δημοσιευτεί πολλά πράγματα – τα οποία όμως έχουν ΚΕΝΑ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΦΥΣΗΣ, …

Συνακρόαση (η) {-ης κ. -άσεως | -άσεις, – άσεων} 
1. το να ακούει κανείς κάτι μαζί με άλλους
2, (ειδικότ.) το να ακούει κανείς τις τηλεφωνικές συνδιαλέξεις άλλων προσώπων είτε λόγω βλάβης των γραμμών είτε λόγω συνειδητής επέμβασης στο δίκτυο.
– συνακροατής (ο) {μεσν.}, συνακροάτρια (η), συνακρόωμαι ρ. {αρχ.} {-άσαι}

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1695