Κατηγορία: στήλες

λογικισμός (ο) [1871] {χωρίς πληθ.}

η σκέψη που είναι σχολαστικά προσανατολισμένη στους κανόνες της τυπικής λογικής, αγνοώντας, ενδεχομένως, το ίδιο της το αντικείμενο ή άλλους παράγοντες που θα έπρεπε επίσης να λαμβάνονται υπ’ όψιν∙ γενικότερα κάθε θεωρία που αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη λογική.
– λογικιστής (ο), λογικίστρια (η), λογικιστικό, -ή, -ό
[ΕΤΥΜ: μεταφρ. δάνειο από γαλλ. rationalisme]

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1018

εάν θέλετε να λαμβάνετε κάθε πρωί ένα επίκαιρο σκίτσο του ΚΥΡ μπείτε ΕΔΩ & γράψτε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση

Εικοτολογία (η) [εικοτολογιών]
1. η αυθαίρετη διατύπωση εκδοχών και συμπερασμάτων, η διερεύνηση μέσω υποθέσεων και η συζήτηση χωρίς αποδείξεις: η όλη επιχειρηματολογία του εκφυλίστηκε σε μια ανώτερη ~
2. (συνεκδ.) κάθε επιμέρους έκφραση άποψης κατά συμπερασμό, χωρίς επαρκή στήριξη: αυτό είναι απλή ~, δεν μπορεί να θεωρηθεί πειστικό επιχείρημα! ΣΥΝ.: πιθανολογία, υπόθεση
εικοτολογικός, -ή, -ό [μτγν.] εικοτολογικό επίρρ. εικοτολογώ ρ. [μτγν.]

ΕΤΥΜ: μτγν. εἰκοτολογώ (-έω) < αρχ. μτχ. εἰκώς, -ότος, αττ. τ. του ἐοικώς ρ. ἔοικα «ομοιάζω» (βλ.λ. εικόνα)

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 558

εάν θέλετε να λαμβάνετε κάθε πρωί ένα επίκαιρο σκίτσο του ΚΥΡ μπείτε ΕΔΩ & γράψτε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση

ισοδύναμος, -η, -ο [μτγν.]
1. αυτός που έχει την ίδια αξία, σημασία ή δύναμη με κάποιον άλλον : οι αντίπαλοι είναι ~ και ο αγώνας προβλέπεται αμφίρροπος || ~ προτάσεις (προτάσεις με ίδιο νόημα, αλλά διαφορετική διατύπωση) / ποσά / μεγέθη
ΣΥΝ. ισάξιος, αντάξιος ΑΝΤ. άνισος
2. (για τροφές) που έχουν την ίδια θρεπτική αξία

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 787

εάν θέλετε να λαμβάνετε κάθε πρωί ένα επίκαιρο σκίτσο του ΚΥΡ μπείτε ΕΔΩ & γράψτε την ηλεκτρονική σας διεύθυνση

Περίαπτο(ν), το {περιάπ-του | -των}
(λογ.) το αντικείμενο που θεωρείται ότι έχει τη μαγική ικανότητα να αποτρέπει ή και να απομακρύνει το κακό ΣΥΝ. (καθημ.) φυλαχτό.

[ΕΤΥΜΟΛ.: <αρχ. περίαπτον, ουσιαστικοπ. ουδ. του επιθ. περίαπτος < περιάπτω «κρεμώ γύρω από κάτι (ενν. γύρω από το λαιμό)» < περί + ἅπτω «συνδέω, συναρμόζω, κρεμώ» (βλ.λ. άπτομαι)]

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1376

Πίτουρο (το)
ο φλοιός που απομένει από την άλεση των δημητριακών, κυρ. του σιταριού, και ο οποίος χρησιμοποιείται ως ζωοτροφή.
ΦΡ. «τρώω πίτουρα», είμαι υπερβολικά αφελής, χαζός: το κατάλαβε, δεν τρώει και πίτουρα
(β) (παροιμ.) «όποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρώνε οι κότες» βλ.λ. ανακατεύω (γ) «ακριβός στα πίτουρα και φτηνός στ’ αλεύρι» βλ.λ. ακριβός. Επίσης (λογ.) πίτυρον [αρχ.]
{ΕΤΥΜ.: <αρχ. πίτυρον (κυρ. πληθυντ.), για το οποίο βλ.λ. πιτυρίδα}

Γ. Μπαμπινιώτη, Λεξικό της νέας Ελληνικής γλώσσας, Β΄ έκδοση, Γ΄ ανατύπωση 2006 εμπλουτισμένη – σελίδα 1412