ΚΥΔΕΠ. Αρχικά που στους πιο νέους μπορεί να μην λένε τίποτε. Στους λίγο μεγαλύτερους να λένε κάποια πράγματα, στους πιο μεγάλους σίγουρα πολλά.
ΚΥΔΕΠ λοιπόν σημαίνει “Κεντρική Υπηρεσία Διαχείρισης Εγχώριας Παραγωγής”. Ήταν ένας οργανισμός ο οποίος (όπως και πολλοί άλλοι) μπήκε μέσα λόγω κακοδιαχείρισης και λάθος επιλογών.
Είχε αποθήκες και εγκαταστάσεις σχεδόν σε όλη τη χώρα, μικρές ή μεγάλες. Μια από αυτές – μια από τις μεγάλες – βρίσκεται κοντά μας, στο Πλατύ.
Στην πραγματικότητα ο σκοπός της ΚΥΔΕΠ, που ξεκίνησε να δραστηριοποιείται τη δεκαετία του 1940, ήταν διττός: να αποθηκεύει και να διακινεί αγροτικά προϊόντα υπό κανονικές συνθήκες αλλά και να παρεμβαίνει (όποτε απαιτούνταν) με τα τεράστια αποθέματα που είχε, όταν οι τιμές δεν ήταν οι δέουσες ή όταν οι ανάγκες ήταν έκτακτες και μεγάλες.
Τέλος πάντων, για να μην το ταλαιπωρούμε πολύ το θέμα, η ΚΕΔΕΠ χρεοκόπησε και έκλεισε κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1990, αφού τα χρέη της είχαν φτάσει στο Θεό (για την ιστορία, ήταν πάνω από 400 δις δραχμές).
Στο δια ταύτα: που τη θυμηθήκαμε την ΚΥΔΕΠ;;
Λόγω της ρώσικης εισβολής στην Ουκρανία! Και λόγω των φόβων που έχουν ήδη εκφραστεί ότι η σύρραξη στην Ουκρανία θα επηρεάσει τις αγορές σιτηρών όχι μόνο σε όλη την Ευρώπη αλλά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ρωσία και Ουκρανία αντιπροσωπεύουν μεγάλα μερίδια της παγκόσμιας αγοράς – είναι οι λεγόμενοι “σιτοβολώνες” της Ευρώπης, με εξαγωγές παντού.
Ας δούμε ένα γεγονός: σύμφωνα με όσα δημοσιεύονται, η εγχώρια παραγωγή υπερκαλύπτει τη ζήτηση σε σκληρό σιτάρι (παρά τη μείωση στις καλλιεργούμενες εκτάσεις) ενώ δεν μπορεί κανείς να πει το ίδιο για το μαλακό σιτάρι (η παραγωγή του οποίου είχε μια μείωση της τάξης του 55,3% την περίοδο 2011 – 2019). Και αυτά είναι μόνο δυο από τα αγροτικά προϊόντα με τα οποία είχε να κάνει η ΚΥΔΕΠ (διαχειρίζονταν δημητριακά, σιτάρι, καλαμπόκι και λοιπά δημητριακά, βαμβάκι και σπόρους).
Θα μπορούσε λοιπόν μια ΚΥΔΕΠ (αν τη διαχειρίζονταν σωστά κάποτε και εξακολουθούσε να υπήρχε σήμερα) να καλύψει τις ανάγκες τη χώρας σ’ αυτή την έκτακτη περίπτωση;
Κανείς δεν το γνωρίζει, επειδή τα μεγέθη και οι καταναλωτικές συνήθειες έχουν αλλάξει στην Ελλάδα μέσα στα σχεδόν 30 χρόνια απ’ τη μέρα που η ΚΥΔΕΠ έκλεισε.
Όμως σίγουρα θα μπορούσε να παίξει σημαντικό ρόλο με τα αποθέματά της και να μη χρειάζονταν η χώρα μας να αποταθεί γρήγορα σε άλλες χώρες για να καλύψει τις ανάγκες της όταν τα αποθέματά της μειωθούν (δεν υπάρχουν μόνο η Ρωσία και η Ουκρανία που παράγουν σιτάρι…) , αφού κι εκείνες με τη σειρά τους πιθανόν να έχουν πρόβλημα λόγω της σύρραξης στην Ουκρανία. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι οι αυξήσεις στις διεθνείς τιμές φτάνουν το 80%!
* Και μια λεπτομέρεια που τη βρήκα σε μια συζήτηση που είχε γίνει στη Βουλή τον Μάιο του 1993: στο Πλατύ οι εγκαταστάσεις της ΚΥΔΕΠ (που μοιράστηκαν) ήταν: Οριζόντιες αποθήκες 50.000 ΜΤ, Σιλό ξηραντήριο 20.000 ΜΤ, υπόστεγο βάμβακος 4.400 τμ, κέντρο σποροπαραγωγής με γραφεία-ψυγείο 200 τμ, ξηραντήριο, οριζόντια αποθήκη 6000 τμ, σιλό 15.000 ΜΤ. Αυτά για να έχουμε μια τάξη μεγέθους για το τι πραγματικά ήταν η ΚΥΔΕΠ και τι ρόλο μπορούσε να παίξει…