Ας το παραδεχθούμε επιτέλους, να τελειώνουμε και να προχωρήσουμε μπροστά: τη μισή άνοιξη του 2021 (σίγουρα) την έχουμε χάσει πλέον λόγω του κορωνοϊού, λόγω των απανωτών lockdown (γιατί δεν πρόκειται να μείνουμε στο τωρινό…) αλλά και λόγω των πειραματισμών που γίνονται και δεν δικαιολογούνται μετά από 12 μήνες τριβής με τον μπελά που μας βρήκε.
Αν και δεν θα έπρεπε, ο τομέας της Οικονομίας έχει περάσει σε δεύτερο πλάνο. Όμως ακόμη και έτσι στέλνει δυσοίωνα μηνύματα. Όταν θα βγούμε από την υγειονομική κρίση θα επανέλθουμε στην οικονομική, και μάλιστα με συνθήκες χειρότερες από αυτές που την είχαμε αφήσει!
Από το 2009-2010 η χώρα μας ζει στον “αστερισμό της κρίσης και των Μνημονίων”. Όποιος λέει πως η χώρα βγήκε από τα Μνημόνια απ’ το 2018-2019 και μετά ένας ποταπός ψεύτης, ένα ανθρωπάκι για λύπηση. Αν επιμένει, προκαλέστε τον: πείτε του να σας δείξει ΜΙΑ κυβερνητική απόφαση (του ΣΥΡΙΖΑ ή της ΝΔ) που να έχει σημαντικό οικονομικό αποτύπωμα και να έχει ληφθεί με μονομερή απόφαση της εκάστοτε Κυβέρνησης και χωρίς την εμπλοκή των “δανειστών”, των “θεσμών”, της “τρόικας” (ή όπως αλλιώς θα τους βαφτίσουν)…
Πάμε στο σήμερα (ή καλύτερα, στο αύριο): η πανδημία εκτός από την κοινωνία έχει τινάξει στον αέρα και την Οικονομία. Μ’ αυτά και με τ’ άλλα πλέον το χρέος έχει φτάσει στο 206-207% του ΑΕΠ, ενός ΑΕΠ που μειώνεται συνεχώς. Η ανεργία αυξάνεται, αφού η πανδημία δεν συμφέρει ούτε για επενδύσεις ούτε για επεκτάσεις – ελάχιστοι είναι οι κλάδοι που προσφέρονται για επένδυση. Όμως πόσα e-shop να ανοίξουν στη χώρα, σε μια χώρα που δεν παράγει για να πουλήσει απ’ το e-shop αυτό που (υποθετικά) θα παρήγαγε.
Καταθέσεις και χρήμα
Βλακωδώς κάποιοι υπερηφανεύονται και διαφημίζουν πως υπάρχει αύξηση των καταθέσεων. Μα, υπάρχει αύξηση των καταθέσεων;; Ναι υπάρχει! Που οφείλεται όμως;; Μήπως σε αυξήσεις μισθών;; Μήπως σε αύξηση του αριθμού των εργαζομένων που αμείβονται;; Ή μήπως σε μειώσεις τιμών σε καταναλωτικά αγαθά;; Ή μήπως στη σχεδόν μηδενική κατανάλωση, που περιορίζεται στα απολύτως απαραίτητα;;
Μεταξύ μας θα δουλευόμαστε;;
Ας ετοιμαζόμαστε για ένα καταναλωτικό boom όταν όλα θα ηρεμήσουν και η πανδημία θα υποχωρήσει και θα γίνει μια ακόμη κακή ανάμνηση, όπως πολλές άλλες. Γιατί το συσσωρευμένο χρήμα σε παγκόσμια κλίμακα – σε συνδυασμό με την ανθρώπινη ανάγκη για έξοδο από το καλούπι που μπήκαμε – θα πρέπει να “εκτονωθεί” κάπως, θα πρέπει να “φαγωθεί”.
Ας ετοιμαζόμαστε όμως και για ένα ακόμη boom, όταν όλα θα ηρεμήσουν και η πανδημία θα υποχωρήσει: για ένα boom που δεν θα είναι κακή ανάμνηση αλλά η νέα μας καθημερινότητα! Ας ετοιμαζόμαστε για έκρηξη της ανεργίας, ας ετοιμαζόμαστε για φτωχοποίηση μεγάλων κομματιών του πληθυσμού, ας ετοιμαζόμαστε για αύξηση των “κόκκινων δανείων”, των εξώσεων, των κατασχέσεων.
Μπροστά από τις εξελίξεις. Πως;
Αν θέλουμε να είμαστε μπροστά από τις εξελίξεις θα πρέπει να κινηθούμε από τώρα με τη δέουσα σοβαρότητα.
Σοβαρότητα δεν είναι να νομίζεις ότι θα συλλάβεις τον κορωνοϊό ούτε να δηλώνεις ότι θα πάρεις τα κλειδιά των καταστημάτων και τα έλυσες όλα. Σοβαρότητα είπαμε, όχι φαιδρότητες…!!
Θα πρέπει από τώρα να κινηθείς σωστά, ώστε να κάνεις μια Ελλάδα ασφαλή στο μέγιστο βαθμό απ’ τον κορωνοϊό. Για να έρθει ο σκασμένος από τις καραντίνες Ευρωπαίος τουρίστας να σου τα ακουμπήσει. Και να του γίνει βίωμα ότι στην Ελλάδα, δυο βήματα απ’ την εξώπορτα του σπιτιού του και χωρίς να χρειαστεί να μπει σε αεροπλάνο για 10 ώρες ταξίδι, θα μπορεί να βρει έναν τόπο ασφαλή για τον ίδιο και την οικογένεια του, που θα του χαρίζει χαλάρωση όλο το δωδεκάμηνο, καλό φαγητό, πράγματα να δει, μέρη για να επισκεφτεί.
Θα πρέπει να στρώσεις τα φορολογικά και τα εργατικά σου με τρόπο τέτοιο ώστε να αποτελέσεις πόλο έλξης για επενδύσεις – κι όχι να κάνεις τον τροχονόμο και να τις βλέπεις να φεύγουν παραδίπλα.
Θα πρέπει να ετοιμάσεις το σύστημά σου ώστε να μη βρεθούν στο δρόμο χιλιάδες άνθρωποι επειδή λόγω της πανδημίας “κοκκίνισαν” τα δάνειά τους ή έκλεισε το μαγαζί τους ή έχασαν τη δουλειά τους.
Οι τρόποι αντιμετώπισης της πανδημίας σήμερα θα κρίνουν το μέλλον. Την οικονομία και την κοινωνική σταθερότητα του αύριο.
Πατέντες, αυτοσχεδιασμοί και κυνήγι μαγισσών δεν βοηθούν αλλά και δε συγχωρούνται. Κάθε λάθος, παράλειψη και προχειροδουλειά σήμερα θα τα πληρώσουμε πολύ ακριβά εμείς και (κυρίως) τα παιδιά μας στα χρόνια που έρχονται.
Αλλιώς όλοι οι δυνητικοί πελάτες μας – επισκέπτες μας – επενδυτές που θα δημιουργήσουν θέσεις εργασίας (και δεν θα βάλουν έναν server στην πρίζα), θα κάνουν ένα… click και θα πηγαίνουν away για να αφήσουν τα ωραία λεφτουδάκια τους!