Καμιά φορά ακούμε τη φράση “ο πανδαμάτωρ χρόνος”. Αραιά, όχι όπως παλαιότερα. Όμως όποτε την ακούμε όλοι σκεφτόμαστε το γνωστό “θα περάσει ο καιρός, θα ξεχαστούν πράγματα, θα ξαναμπούμε στην καθημερινότητα”.
Όμως υπάρχουν ορισμένα πράγματα που δεν ξεχνιούνται, που μένουν ως ανοιχτές πληγές. Ένα από αυτά είναι και η προδοσία της Κύπρου, που οδήγησε στην τουρκική εισβολή και στην κατοχή του μισού νησιού.
Σαν σήμερα πριν από 46 χρόνια, στις 20 Ιουλίου του 1974, τα στρατεύματα του Αττίλα εισέβαλαν στο νησί, αρχικά στη μικρή παραλία “Πέντε Μίλι”, στα δυτικά της Κυρήνειας.
Πέντε ημέρες νωρίτερα η Χούντα της Αθήνας είχε προχωρήσει σε πραξικόπημα που αποσκοπούσε στην ανατροπή του Μακάριου (που τόσο πολύ δεν ήθελαν οι πραξικοπηματίες της 21ης Απριλίου). Περίπου τις ίδιες ημέρες, την ώρα που οι πιστές στη Χούντα δυνάμεις στην Κύπρο ανέτρεπαν το νόμιμο Πρόεδρό της, οι Τούρκοι ετοιμάζονταν για την εισβολή στα απέναντι της Κύπρου παράλια, στην περιοχή της Μερσίνας.
Πόσο τεταμένη ήταν η κατάσταση και πόσα ήταν τα λάθη που έγιναν από ελληνικής πλευράς τα χρόνια πριν από την τουρκική εισβολή και το πραξικόπημα;; Χωρίς να πάμε στην ταραγμένη δεκαετία του 1960 αρκεί να αναφέρουμε τις 2 απόπειρες δολοφονίας του Μακάριου το 1970 και το 1973 (όπως αποδείχθηκε αργότερα από εντεταλμένους της Χούντας της Αθήνας), το αίτημα του Μακάριου (τον Ιούλιο του 1974) να επιστρέψουν στην Ελλάδα αξιωματικοί που προετοίμαζαν να τον ανατρέψουν. Ή τη δολοφονία του Αμερικανού πρέσβη μέσα στο κτίριο της πρεσβείας, την ώρα που οι Τούρκοι έφταναν τον “Αττίλα ΙΙ” στο σημείο που ήθελαν (στις 19 Αυγούστου 1974).
Ή μια ιστορία σχεδόν ξεχασμένη από πολλούς, όπως το “Σεμινάριο της Ρώμης” (19 έως 23 Νοεμβρίου 1973).
Στις 20 Ιουλίου έγινε η πρώτη εισβολή, ο “Αττίλας Ι” που ο Ετσεβίτ και οι συν αυτώ αποφάσισαν και διέταξαν εκμεταλλευόμενοι τόσο τα λάθη και την ανοησία της ελληνικής Χούντας όσο και την αστάθεια που επικρατούσε στις ΗΠΑ (και έλυνε τα χέρια ανθρώπων όπως ο Κίσσιντζερ που σχεδίαζαν διάφορα για την ανατολική Μεσόγειο).
Ακολούθησε ο “Αττίλας ΙΙ”, περίπου 4 εβδομάδες αργότερα – στις 14 Αυγούστου του 1974.
Στο μεσοδιάστημα ο Μακάριος είχε μιλήσει στον ΟΗΕ, είχαν ήδη εκδοθεί ψηφίσματα καταδίκης της εισβολής από τον Οργανισμό, η πτώση της Χούντας και η επιστροφή Καραμανλή στην Ελλάδα, 2 διασκέψεις ειρήνης που δεν απέδωσαν τίποτε (αφού οι Τούρκοι ήταν αποφασισμένοι να εφαρμόσουν ούτως ή άλλως το σχέδιό τους και κανένας δεν τους σταμάτησε – για να μαθαίνουμε λίγο και από την Ιστορία και να μην ελπίζουμε σε “παρεμβάσεις”, “συμμαχίες”, “ξανθά γένη”, “χέρια βοήθειας” και άλλα τέτοια όμορφα).
Για να καταλάβουμε ότι τους Τούρκους δεν είναι να τους εμπιστεύεσαι για τίποτε, την ώρα που συνομιλούσαν στις διασκέψεις για να βρεθεί λύση – στα τέλη Ιουλίου και στις αρχές Αυγούστου, κουβαλούσαν στρατό απ΄την Τουρκία και είχαν σπάσει δεκάδες φορές την εκεχειρία, προσπαθώντας να ενισχύσουν τις θέσεις που κατείχαν.
Συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός μόνο όταν έφτασαν σε αυτό που ήθελαν, μόνο όταν έφτασαν σε αυτό που προέβλεπε το λεγόμενο “Σχέδιο Ντενκτάς” (δηλαδή κατάληψη του 34% του κυπριακού εδάφους – τελικά κατέχουν το 37% και την πόλη της Αμμόχωστου που δεν ήταν στα αρχικά τους σχέδια).