Την έναρξη της συνεργασίας τους για την επέκταση του προγράμματος παρακολούθησης του κορωνοϊού στα λύματα σε όλη την Κεντρική Μακεδονία ανακοίνωσαν σε συνέντευξη τύπου η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το ΑΠΘ και η ΕΥΑΘ.
Στη συνέντευξη τύπου, ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, ο Πρύτανης του ΑΠΘ και συντονιστής του έργου, Καθηγητής, Νίκος Παπαϊωάννου, ο Καθηγητής του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ Θεόδωρος Καραπάντσιος και ο Πρόεδρος της ΕΥΑΘ ΑΕ, Καθηγητής, Άγις Παπαδόπουλος τόνισαν τη σημασία της συνεργασίας και της επέκτασης του προγράμματος, καθώς η πανδημία του κορωνοϊού είναι σε εξέλιξη και ήδη καταγράφεται αύξηση των κρουσμάτων.
Γι’ αυτό άλλωστε αποφάσισαν πως θα δοθεί έμφαση στη λήψη δειγμάτων από βιολογικούς καθαρισμούς και δομές εποπτευόμενες από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, με επίκεντρο, όπως ανακοίνωσε ο κ. Τζιτζικώστας τους τουριστικούς προορισμούς και τις ξενοδοχειακές μονάδες, τουλάχιστον σε πρώτη φάση.
«Σήμερα τρεις φορείς του τόπου μας, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η ΕΥΑΘ, ενώνουμε τις δυνάμεις μας στη μάχη απέναντι στον κορονοϊό. Το ΑΠΘ, σε συνεργασία με την ΕΥΑΘ, οργάνωσε και υλοποίησε μια πρωτοπόρο δράση, που εφαρμόζεται και σε διεθνές επίπεδο και αφορά στη συστηματική παρακολούθηση της συγκέντρωσης του γονιδιώματος του ιού στα αστικά υγρά απόβλητα της Θεσσαλονίκης. Είναι μία δράση που βασίζεται σε μια πρωτόγνωρη διεπιστημονική συνεργασία μοριακών βιολόγων, φαρμακολόγων, ιατρών λοιμωξιολόγων, μηχανικών τεχνικής περιβάλλοντος και χημικών. Στις πρόσφατες μάλιστα, μετρήσεις και αναλύσεις που έγιναν, οι τιμές συγκέντρωσης του ιού που καταγράφηκαν είναι αντίστοιχες των τιμών που είχαν καταγραφεί στα τέλη του Απριλίου, όταν ήταν ακόμα σε εφαρμογή η καραντίνα. Μια αύξηση που αρχίζει πλέον να αποτυπώνεται και στα κρούσματα αλλά δυστυχώς και στα περιστατικά νοσηλείας», υπογράμμισε ο κ. Τζιτζικώστας.
Ο Περιφερειάρχης περιέγραψε τους στόχους της συνεργασίας των τριών φορέων:
1.Αποκτούμε ένα ισχυρό όπλο πρόληψης, παρακολουθούμε την εξέλιξη της παρουσίας του ιού και ενημερώνουμε έγκαιρα τους αρμόδιους φορείς της Πολιτείας, ώστε με κατάλληλους χειρισμούς και αποφάσεις, να προλαβαίνουμε πιθανές εξάρσεις στη διασπορά και στη νοσηλεία.
2.Εξίσου σημαντικός στόχος είναι η επέκταση του προγράμματος παρακολούθησης του κορονοϊού στα λύματα, από το πολεοδομικό συγκρότημα Θεσσαλονίκης, σε ολόκληρη την Κεντρική Μακεδονία, με τη λήψη δειγμάτων από βιολογικούς καθαρισμούς και δομές εποπτευόμενες από την Περιφέρεια. Έχουμε αποφασίσει μάλιστα, το επόμενο διάστημα να δώσουμε ιδιαίτερη έμφαση στους τουριστικούς προορισμούς και τις ξενοδοχειακές μονάδες. Με αυτό τον τρόπο, θα μπορούμε να εντοπίζουμε πιθανές, προβληματικές εστίες ώστε άμεσα και γρήγορα να λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα.
Ο κ. Τζιτζικώστας έκρουσε μάλιστα τον κώδωνα του κινδύνου για την εξέλιξη της πανδημίας: «Διανύουμε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο. Ως χώρα, καλούμαστε να λύσουμε μία πολύ δύσκολη εξίσωση, καθώς από τη μία πλευρά έχουμε το άνοιγμα του τουρισμού και της οικονομίας, που σωστά έγινε και πρέπει να στηριχθεί και από την άλλη πλευρά την προστασία και την ασφάλεια της υγείας των πολιτών και των επισκεπτών, που αποτελεί την κορυφαία και διαρκή προτεραιότητα. Αυτό που είδαμε, κατά τη διάρκεια αυτού του μήνα, είναι ότι τα δύο αυτά μέρη της εξίσωσης, έρχονται σε σύγκρουση. Η αύξηση των επισκεπτών, έφερε και αύξηση κρουσμάτων. Και ταυτόχρονα, η γενικότερη χαλάρωση τήρησης των μέτρων που παρατηρούμε, αναπόφευκτα φέρνει και μεγαλύτερη διασπορά μέσα στην κοινωνία. Και την ίδια ώρα, βλέπουμε πολλές περιοχές σε ολόκληρο τον κόσμο, να σαρώνονται από την πανδημία. Κατανοούμε πλέον όλοι, ότι όχι απλώς δεν έχουμε ξεμπερδέψει με τον κορονοϊό, αλλά ότι θα ήταν ολέθριο λάθος να τον υποτιμήσουμε και υποεκτιμήσουμε την κατάσταση. Δυστυχώς τίποτα δεν έχει τελειώσει. Χρειάζεται από όλους -και το τονίζω αυτό- από όλους, εγρήγορση και αποφασιστικότητα. Και πάνω από όλα χρειάζεται καλή και εποικοδομητική συνεργασία. Για να θωρακίσουμε την χώρα υγειονομικά και να αποφύγουμε τα επικίνδυνα πισωγυρίσματα. Για να κρατήσουμε αλώβητο το ‘ελληνικό θαύμα’ που πετύχαμε συλλογικά τους προηγούμενους μήνες. Για να κρατήσουμε ασφαλείς τους Έλληνες και τους επισκέπτες μας. Και αυτοί οι μήνες είναι πολύ κρίσιμοι. Το πρώτο και το κύριο αυτή τη στιγμή, είναι η προστασία και η ασφάλεια της υγείας των πολιτών και των επισκεπτών. Και ο μόνος τρόπος για να τα καταφέρουμε είναι η πλήρης και απαρέγκλιτη τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων από όλους ανεξαιρέτως. Από τους φορείς, από τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες, από όλους τους πολίτες. Ξέρω ότι όλοι μας έχουμε κουραστεί, όμως αξίζει και είναι σημαντικό να κάνουμε όλοι μαζί και αυτή την προσπάθεια, να πετύχουμε τη δεύτερη και οριστική νίκη απέναντι στον κορονοϊό. Αν λειτουργήσουμε γρήγορα, υπεύθυνα και συλλογικά, όπως αποδείξαμε ότι ξέρουμε και μπορούμε να το κάνουμε, θα βγούμε ταχύτερα και οριστικά από την κρίση και θα ξαναβρούμε οριστικά τη ζωή μας».
Ο Πρύτανης του ΑΠΘ και συντονιστής του έργου, Καθηγητής Νικόλαος Γ. Παπαϊωάννου, δήλωσε ότι «η ομάδα μας στο Αριστοτέλειο καταγράφει μια παγκόσμια πρωτοπορία στη συγκεκριμένη έρευνα, καθώς μετράμε τη συγκέντρωση του ιού SARS-Cov-2 στα λύματα της Θεσσαλονίκης χρησιμοποιώντας μεθοδολογία εξορθολογισμού, η οποία μας επιτρέπει να έχουμε τιμές συγκρίσιμες όλες τις περιόδους, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών ή παρουσίας φερτών υλικών ή οργανικών ουσιών στα λύματα. Η μέθοδός μας είναι έγκυρη και έγκαιρη, καθώς εντός 24 ωρών έχουμε αποτελέσματα. Οι μετρήσεις ξεκίνησαν στις αρχές Απριλίου. Η συγκέντρωση του ιού έβαινε αυξανόμενη. Από τις αρχές Μαΐου έως και τις αρχές Ιουνίου ήταν μη ανιχνεύσιμη, ενώ λίγες μέρες αργότερα άρχισε να παρατηρείται σημαντική αύξηση. Από τις 18 Ιουνίου έχουμε ενημερώσει για την εξέλιξη αυτή τις αρμόδιες αρχές της Ελληνικής Πολιτείας με τις οποίες έχουμε αγαστή συνεργασία. Σήμερα τα ευρήματα είναι αντίστοιχα με αυτά των τελευταίων ημερών του Απριλίου. Αυτό σημαίνει ότι ο ιός υπάρχει. Δεν χρειάζεται, όμως, ούτε εφησυχασμός ούτε πανικός, αλλά τήρηση των μέτρων προστασίας. Σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας μπορούμε να επεκτείνουμε τις μετρήσεις και σε μικρότερες πόλεις, σε λουτροπόλεις και σε μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες που έχουν δικό τους βιολογικό καθαρισμό».
Ο Πρύτανης του ΑΠΘ ευχαρίστησε την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και ιδιαίτερα τον Περιφερειάρχη, Απόστολο Τζιτζικώστα, που αμέσως αγκάλιασε την προσπάθεια η οποία μπορεί να διαχυθεί σε όλη την Περιφέρεια προς όφελος της κοινωνίας, την ΕΥΑΘ για τη σημαντική συμβολή της στη μεγάλη αυτή διεπιστημονική έρευνα, καθώς και τους συναδέλφους της ερευνητικής ομάδας του ΑΠΘ που χωρίς αυτούς δεν θα ήταν δυνατή η διεξαγωγή της.
Ο Καθηγητής του Τμήματος Χημείας του ΑΠΘ, Θεόδωρος Καραπάντσιος, τόνισε: «Η πολυάριθμη ομάδα των συναδέλφων από το ΑΠΘ φτιάξαμε ένα μεγάλο περιβαλλοντικό μοντέλο, καθώς εκτός από τον κορονοϊό μετράμε άλλες 24 περιβαλλοντικές παραμέτρους. Μετράμε τον κορονοϊό λαμβάνοντας υπόψη πάντοτε τις περιβαλλοντικές μετρήσεις. Δεν είναι τυχαίο πως μας έχουν στείλει κι αναλύουμε με το μοντέλο μας μετρήσεις από το Παρίσι, το Άμστερνταμ και τη Βοστόνη. Αυτό που κάνουμε είναι μοναδικό και θα θέλαμε να προσφέρουμε τη βοήθειά μας κι εκτός Ελλάδας. To δεύτερο μεγάλο βήμα είναι να μπορέσουμε να έχουμε δειγματοληψίες από στρατηγικά σημεία της πόλης. Με σκοπό να υπηρετήσουμε την Ελληνική Πολιτεία και τη δημόσια υγεία, η ομάδα του ΑΠΘ, υπό τον συντονισμό του κ. Πρύτανη, σχεδιάζουμε τη δημιουργία ενός Εθνικού Κέντρου Αναφοράς Επιδημιολογίας Λυμάτων, για το οποίο απαιτούνται πολλές επιστημονικές ειδικότητες. Το ΑΠΘ ως το μεγαλύτερο ίδρυμα της χώρας μπορεί να το υποστηρίξει. Τους ανθρώπους και τις γνώσεις τα έχουμε».
Ο Πρόεδρος της ΕΥΑΘ Άγις Παπαδόπουλος τόνισε: «Η ΕΥΑΘ ήδη από τον Ιανουάριο, με το έμπειρο επιστημονικό της προσωπικό, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της έρευνας για τον κορονοϊό και επιδίωξε να συνεργαστεί και σε αυτό το πεδίο με το ΑΠΘ, με το οποίο υπάρχει άλλωστε εμπεδωμένη συνεργασία χρόνων. Σε συνεννόηση και με τους Ευρωπαίους ομολόγους μας της ύδρευσης και της αποχέτευσης, είδαμε στα λύματα ένα πολύτιμο εργαλείο ανίχνευσης της πορείας της πανδημίας, ένα επιπλέον εργαλείο στα χέρια του υγειονομικού προσωπικού της χώρας μας, προς όφελος πάντα της δημόσιας υγείας. Με βαθιά συναίσθηση της κοινωνικής μας ευθύνης, ως ΕΥΑΘ τασσόμαστε με όποια μέσα διαθέτουμε στο πλευρό της Πολιτείας για την αντιμετώπιση αυτής της πρωτόγνωρης κρίσης. Αξιοποιούμε όλες τις δυνατότητες που μας δίνουν οι ερευνητικές συνεργασίες, με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση της τεχνογνωσίας που ήδη έχουμε στα θέματα αυτά, αλλά και την υποστήριξη του ΑΠΘ ή άλλων ερευνητικών φορέων. Να επαναλάβω, τέλος, ότι το νερό που πίνουμε είναι ασφαλές. Οι μέθοδοι φιλτραρίσματος και απολύμανσης που χρησιμοποιούνται από την ΕΥΑΘ και παγκοσμίως στα συστήματα ύδρευσης είναι απολύτως επαρκείς, για να απομακρύνουν ή να απενεργοποιήσουν τον ιό. Ασφαλής είναι και η διαχείριση που αφορά στα συστήματα αποχέτευσης. Τηρούμε τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης, αλλά είμαστε δίπλα σε όσους μας χρειάζονται στο ερευνητικό και το κοινωνικό πεδίο».