γράφει ο Π. Τσαπαρόπουλος
Μια ενδιαφέρουσα συζήτηση εξελίχθηκε χθές στο Δημοτικό Συμβούλιο Βέροιας για τον Κλεισθένη 1, σ/ν που αφορά την μεταρρύθμιση στον χώρο της ΤΑ, όπου η συντριπτική πλειοψηφία των ομιλητών με ωριμότητα αλλά και ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις στάθηκαν θετικά στο πνεύμα του νόμου και ιδιαίτερα στο εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής που εισάγει το νομοσχέδιο.
Το νομοσχέδιο αυτό δεν φιλοδοξεί να αποτελέσει μια ολική μεταρρυθμιστική πρόταση αλλά είναι το πρώτο βήμα μιας νέας μεταρρυθμιστικής φάσης , ένα ταξίδι που ξεκινά, και καλούμαστε να το πιστέψουμε και να το βοηθήσουμε να συνεχιστεί.
Η έξοδος από την οικονομική επιτροπεία, η συνταγματική αναθεώρηση και η δημιουργία ενός καινούργιου παραγωγικού μοντέλου είναι οι προυποθέσεις για το δεύτερο μεγάλο βήμα της αποκέντρωσης των εξουσιών και των πόρων, που όμως χρειάζεται μια ΤΑ με Δημοκρατία, συγκλίσεις και συνέργειες.
Από την ανάγνωση του σ/ν προκύπτουν μια σειρά ενδιαφέρουσες διατάξεις όπως
• η κατηγοριοποίηση των Δήμων με σκοπό την καλύτερη κατανομή πόρων και αρμοδιοτήτων αλλά και η ανάδειξη των κοινοτήτων σαν διακριτές πολιτικές οντότητες
• η αναβάθμιση του αναπτυξιακού ρόλου των ΟΤΑ με θεσμοθετημένη δυνατότητα συμμετοχής σε εταιρείες διαχείρησης και παραγωγής ενέργειας, σε επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας κ.λ.π
• ο δημοκρατικός έλεγχος με την αναβάθμιση των συλλογικών οργάνων, τα τοπικά Δημοψηφίσματα χωρίς την προυπόθεση ΠΔ κλπ
• Η διεύρυνση των κριτηρίων κατανομής των ΚΑΠ που δεν θα γίνεται μόνο με βάση τα πληθυσμιακά δεδομένα αλλά θα λαμβάνει υπ΄ όψιν την έκταση, την κοινωνική κατάσταση και το ΑΕΠ. Επίσης εξασφαλίζει στις κοινότητες την κατανομή ΣΑΤΑ από τυχόν αυθαιρεσίες.
Η πιο σημαντική όμως τομή που εισάγει το σ/ν είναι το σύστημα της απλής αναλογικής που ουσιαστικά καθορίζει το μέλλον του θεσμού της ΤΑ σε μια διαφορετική λογική διακυβέρνησης.
Σε μία εποχή που στην χώρα μας απαιτούνται προγραμματικές συγκλίσεις και συνθέσεις για την πολιτική και παραγωγική ανάταξη η θεσμική τομή της απλής αναλογικής καθίσταται αναγκαία για την αλλαγή κουλτούρας και συμπεριφοράς διοίκησης.
Με την απλή αναλογική
• Επιδιώκεται ο εκδημοκρατισμός του τρόπου εκλογής των αιρετών ώστε να γίνεται πιο αντιπροσωπευτικός
• Δημιουργείται το δεδομένο της αξιοκρατίας με την συμμετοχή στην διοίκηση του Δήμου και δημοτικών συμβούλων από άλλες παρατάξεις.
• Προάγεται η συναίνεση, η σύγκλιση και οι συνεργασίες που έχει ανάγκη η τοπική κοινωνία
• Αναδεικνύεται Δήμαρχος με ουσιαστική δημοφιλία που θα πρέπει να διαθέτει την ικανότητα της ευελιξίας και της σύνθεσης διαφορετικών απόψεων
• Και τέλος η απλή αναλογική προάγει την Δημοκρατία, τον πολιτικό πολιτισμό και την μεγαλύτερη και πιο ουσιαστική συμμετοχή των πολιτών στα κοινά.
Πρέπει όμως το σύστημα αυτό να το περιφρουρήσουμε με σοβαρές δικλείδες ασφαλείας λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις υπαρκτές κοινωνικές- πολιτικές δυνάμεις αλλά κυρίως την ανάγκη να διοικείται αποτελεσματικά ο τόπος.
Και τίθεται το ερώτημα
Αν σε επίπεδο Δήμου δεν μπορούμε να σχηματίσουμε πλειοψηφία με βάση τα προγράμματα και τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών τότε που μπορούμε?