Για μια ακόμη χρονιά είπαμε να πρωτοτυπήσουμε. Να μην σας δείξουμε τα τετριμμένα και γνωστά (όπως ας πούμε φωτογραφίες με τους γνώριμους τοπικούς επισήμους) αλλά να κάνουμε μια παρουσίαση συγκεκριμένων γεγονότων που σημάδεψαν με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο το ‘21.
Οι ήρωες του ‘21 ήταν πολλοί. Κάποιοι έμειναν στη συνείδηση των Ελλήνων και δεν βγαίνουν με τίποτε, κάποιοι ξεχάστηκαν με το πέρασμα των χρόνων – φέτος κλείνουμε τα 197 χρόνια από την Επανάσταση που οδήγησε στη δημιουργία του νέου Ελληνικού κράτους, κάποιοι ήταν πιο επιτελικά μυαλά (γιατί τέτοια ήταν απαραίτητα αφού δεν ήταν πόλεμος μεταξύ τακτικών στρατών – μεταξύ αυτών ο Θ. Κολοκοτρώνης, η εμβληματική μορφή που κράτησε ζωντανή την επανάσταση), κάποιοι άλλοι ήταν πιο αυθόρμητοι (Καραϊσκάκης) ή δεν χρησιμοποιούσαν “πολιτικώς ορθούς” για τα σημερινά δεδομένα τρόπους (Παπαφλέσσας) για να μαθαίνουν αυτά που θέλουν και να στήνουν καταστάσεις.
Η Επανάσταση πάντως δεν ήταν σίγουρα όλα ακριβώς αυτά που διδαχθήκαμε στο σχολείο. Συνήθως αυτά που μας μάθαιναν ήταν “στρογγυλεμένα”. Στα σχολικά βιβλία δεν μάθαμε, ας πούμε, εκτενώς για τους δυο εμφύλιους πολέμους που λίγο έλειψε να εξαφανίσουν την Επανάσταση. Ή δεν μας είπαν ότι εμείς οι Έλληνες φαγωνόμασταν σαν τα σκυλιά καθώς υπήρχαν κόντρες μεταξύ οπλαρχηγών, κόντρες μεταξύ πολιτικών και οπλαρχηγών την ώρα που πολεμούσαν με τους Τούρκους. Ή ότι υπήρχαν απίστευτες κόντρες (μετέπειτα) μεταξύ ξενόφετρων αντιβασιλέων ή “εκπροσώπων” άλλων χωρών, μεταξύ βασιλικών του φυτευτού Όθωνα και όσων έβλεπαν ότι η Ελλάδα δεν ήταν αυτό για το οποίο πολέμησαν.
Όλα τα παραπάνω όμως δεν αφαιρούν τίποτε από το μεγαλείο του αγώνα των Ελλήνων για ελευθερία.
Το Χαΐτιον και οι καφέδες
Τι ήταν το Χαΐτιον; Απλά, η σημερινή…. Αϊτή. Μια χώρα στην Καραϊβική, που ακόμη δεν είχε τελειώσει με τα προβλήματα του δικού της πολέμου για ανεξαρτησία. Δείτε ΕΔΩ περισσότερα (σε μια ανάρτηση που είχε κάνει παλιότερα η Περισκόπηση), με μια μικρή προσθήκη που τη διάβασα πρόσφατα: οι Αϊτινοί, επειδή ήταν το ίδιο άφραγκοι όπως εμείς δεν έστειλαν λεφτά. Δεν μπορούσαν άλλωστε.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διασώθηκαν έως και σήμερα η Αϊτή δεν μας έστειλε όμως μόνο τη στήριξή της – αφού λεφτά σίγουρα δεν μπορούσε να στείλει (ή να μας… “δανειοδοτήσει”, όπως κάτι άλλοι που ακόμη τους κάνουμε παρέα). Έστειλε όμως 100 άνδρες για να πολεμήσουν. Αυτοί δεν έφτασαν ποτέ στην Ελλάδα, πέθαναν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους προς τη χώρα μας. Επίσης λέγεται ότι έστειλε το μόνο που μπορούσε: καφέ!! Σαράντα τόνους καφέ, για να τους πουλήσουμε και από τα λεφτά να πάρουμε πολεμοφόδια.
Τα “Ελληνικά Χρονικά”
Τα Ελληνικά Χρονικά ήταν μια εφημερίδα που εκδίδονταν στο Μεσολόγγι από το 1824 έως το 1826. Το τελευταίο της φύλλο κυκλοφόρησε στις 20 Φεβρουαρίου 1826. Συνήθως ήταν τετρασέλιδη, τυπώνονταν στο Μεσολόγγι ακόμη και την περίοδο της πολιορκίας του και διακινούνταν μέσω συνδρομών (και συγκεκριμένος αριθμός αντιτύπων διανέμονταν δωρεάν). Εκδίδονταν από τον Ελβετό γιατρό στο τοπικό νοσοκομείο Johann Jacob Meyer και τον τυπογράφο Δημ. Μεσθενέα. Συνολικά τα “Ελληνικά Χρονικά” κυκλοφόρησαν 226 φύλλα.
Ποιο είναι τώρα το πραγματικά “ωραίο” και παράξενο με τα “Ελληνικά Χρονικά”;;;
Τον Απρίλιο του 1825, ο Κιουταχής πάει να πολιορκήσει και να κατακτήσει το Μεσολόγγι με 20.000 ενόπλους. Προηγουμένως οι Οθωμανοί είχαν προσπαθήσει, ανεπιτυχώς, να το κατακτήσουν, δυο φορές.
Ο Κιουταχής είχε ένα συνήθειο: διάβαζε ελληνικές εφημερίδες, που του τις έστελνε ο υποπρόξενος της Αυστρίας στη Ζάκυνθο. Σε μια επιστολή του ο Κιουταχής ζήτησε από τον Αυστριακό να του στέλνει πρόσφατες εκδόσεις εφημερίδων (μεταξύ αυτών ήταν και τα «Ελληνικά Χρονικά», τα οποία επί της ουσίας ο Τούρκος αρχιστράτηγος χλεύαζε).
Έλα όμως που επιστολή αυτή έπεσε στα χέρια των επαναστατών, δημοσιεύτηκε στο «Φίλον του Νόμου της Ύδρας» και αναδημοσιεύτηκε στα «Ελληνικά Χρονικά»!
Οι πολιορκημένοι συντάκτες των “Ελληνικών Χρονικών” απάντησαν στον Κιουταχή μέσα από την εφημερίδα τους και το πολιορκημένο Μεσολόγγι. Αφού ήθελε τόσο πολύ να μαθαίνει φρέσκα νέα, θα του έδιναν απευθείας την εφημερίδα τους (για να μαθαίνει τα νέα) μέσα από τα τείχη της ηρωϊκής πόλης, αρκεί να γινόταν… συνδρομητής με τριμηνιαία συνδρομή!!!!
Η μονομαχία του Καραϊσκάκη
Τον Γενάρη του 1823 τα καιρικά φαινόμενα αποκόπτουν τους Τούρκους από την ανατολική Στερεά Ελλάδα. Πρέπει να περάσουν τον Αχελώο από σημείο που το ποτάμι δεν ήταν τόσο επικίνδυνο. Όμως εκεί ήταν στημένος ο Καραϊσκάκης, που περίμενε το πολυπληθές οθωμανικό στράτευμα με καμιά 800αριά άνδρες.
Ο Οθωμανός Χατζή Μπέντος πάει να λαδώσει τον Καραϊσκάκη με μισό εκατομμύριο γρόσια. Ο Καραϊσκάκης, που ήταν γνωστός όχι μόνο για το αγωνιστικό του πνεύμα αλλά και για την αθυροστομία του αλλά και τα ρίσκα που έπαιρνε προτείνει το απίστευτο: μονομαχία μεταξύ των δυο αρχηγών!
Σύμφωνα με όσα πέρασαν στην Ιστορία, πρώτος πυροβόλησε ο Οθωμανός. Αστόχησε. Ο Καραϊσκάκης όμως όχι.
Οι “αθυρόστομοι” και οι “έχοντες άλλους τρόπους”
Για την αθυροστομία τους ήταν γνωστοί και άλλοι αγωνιστές του ‘21.
Για αυτό τους το γνώρισμα δεν θα πρέπει ούτε να τους κατηγορεί κανείς, αλλά ούτε να το αποκρύπτει. Άλλωστε καθημερινοί άνθρωποι ήταν, οι περισσότεροι αγράμματοι, που είχαν “γραμματικούς” για να τους συντάσσουν επιστολές προς άλλους οπλαρχηγούς ή τους πολιτικούς. Πιο γνωστοί για τα… γαλλικά τους ήταν ο Καραϊσκάκης και ο Παπαφλέσσας.
Ειδικά δε ο Καραϊσκάκης ήταν άπαιχτος! Βρείτε και διαβάστε τι είπε στον Νότη Μπότσαρη και τον Νικόλα Στορνάρη, όταν τον επισκέφτηκαν ενώ ήταν άρρωστος στο κρεββάτι.
Ήταν και αυθόρμητος όμως στο πεδίο της μάχης, τόσο πολύ που ο Κολοκοτρώνης του είχε στείλει και επιστολή με την οποία του συνιστούσε να μην χώνεται τόσο πολύ στις μάχες επειδή υπήρχε ο κίνδυνος να σκοτωθεί και να χάσει η Επανάσταση έναν εξαιρετικά ευφυή και ικανότατο οπλαρχηγό.
Του γράφει μεταξύ άλλων: “Πρόσεχε τον Καραισκάκην! Όχι διά τον Καραισκάκην αυτόν, αλλά διά την πατρίδα, εις την οποίαν ανήκει και είναι πολύ χρήσιμος! Αν ο Θεός μη το δώσει (ο λόγος θάνατον δε φέρνει!) κτυπηθής συ, ήξευρε ότι στρατόπεδον ελληνικόν εις την Ανατολικήν Ελλάδα ή υπέρ των Αθηνών δεν υπάρχει.” του γράφει σε μια επιστολή που έφτασε στα χέρια του – κατά διαβολική σύμπτωση – μετά από τον τραυματισμό που οδήγησε στον θάνατό του.
Όσον αφορά όσους είχαν και “άλλους τρόπους” να μαθαίνουν πράγματα και να στήνουν καταστάσεις που ευνοούσαν την Επανάσταση, κλασσικό είναι το συμβάν μεταξύ του Παπαφλέσσα και στελέχους της Φιλικής Εταιρίας στην Κωσταντινούπολη.
Ο Παπαφλέσσας ήταν γνωστός για τον άστατο χαρακτήρα του, παρότι αρχιμανδρίτης (βασικά, πρέπει να φόρεσε το ράσο από… σπόντα!). Ήταν όμως και πατριώτης από τους λίγους. Και όταν στο τέλος του εμφυλίου διείδε ότι ο Ιμπραήμ θα ισοπέδωνε τον Μοριά ζήτησε την άμεση αποφυλάκιση του Κολοκοτρώνη (με τον οποίο δεν τα πήγαινε καλά λίγους μήνες νωρίτερα).
Όταν βρέθηκε στην Κωνσταντινούπολη ήρθε σε επαφή με ανθρώπους που ήταν στα υψηλά κλιμάκια της Φιλικής Εταιρίας. Εκεί δεν δίστασε να τραβήξει μαχαίρι και να απειλήσει τον Αναγνωστόπουλο ότι θα τον σφάξει, αν δεν του αποκάλυπτε ποια ήταν τελικά αυτή η “Αόρατος Αρχή” πίσω από την Φιλική Εταιρία. Πήρε μια απάντηση αλλά κυρίως κέρδισε τη συμμετοχή του στα ανώτερα κλιμάκια της Φιλικής Εταιρίας.
Χρησιμοποιούσε επίσης και μεθόδους που τότε θεωρούνταν από τους ευρωσπουδαγμένους ως απαράδεκτες. Για παράδειγμα προσπάθησε να παραμυθιάσει τους “Φιλικούς”, την εποχή που ήταν στην Πόλη, να ξεκινήσει η Επανάσταση νωρίτερα από το προβλεπόμενο, λέγοντας τους ότι στην Πελοπόννησο όλα ήταν έτοιμα και έλειπε το τελικό σήμα. Το ίδιο πήγε να κάνει και στη Βοστίτσα, όταν συναντήθηκε με οπλαρχηγούς του Μοριά. Σε εκείνους είχε πει ότι ο Υψηλάντης είχε ήδη ψημένο τον Τσάρο και ότι ο ρώσικος στόλος ήταν πανέτοιμος να χτυπήσει την Κωνσταντινούπολη.
Φυσικά αυτά τα οποία κάποια στιγμή θα πρέπει να μπουν στα βιβλία των σχολείων (και μάλιστα αναλυτικά) και να διδάσκονται – για να ξέρουν όλοι τους λόγους που σήμερα είμαστε πιο πίσω από άλλους που είναι λιγότερο ικανοί – είναι:
τα τραγικά λάθη που έγιναν κατά τα επαναστατικά χρόνια, οι διαμάχες μέχρι θανάτου μεταξύ των “ντόπιων” και όσων έφτασαν σε Πελοπόννησο και Στερεά Ελλάδα από την Πόλη ή άλλες περιοχές εκτός ελλαδικού χώρου όπως τον ξέρουμε σήμερα, ο ρόλος της Εκκλησίας (όπως εκφράζονταν από τους μητροπολίτες – που οι περισσότεροι δεν ήθελαν να αλλάξει τίποτε και απειλούσαν με … αφορισμούς!), ο τρόπος που φέρθηκαν στους αγωνιστές το μετέπειτα κράτος, ο πραγματικός ρόλος πολιτικών όπως ο Μαυροκορδάτος ή άλλοι πολιτικοί, οι πραγματικοί λόγοι της δολοφονίας του Κυβερνήτη Καποδίστρια, ο ρόλος των τραγικών αντιβασιλέων, του Όθωνα και των Βαυαρών που κουβάλησαν, και φυσικά τι ακριβώς έγινε κι ένα κάρο περίεργοι τύποι έχτισαν ζωές, καριέρες, περιουσίες επάνω στους αγώνες των οπλαρχηγών.
Ο λόγος;; Υπήρξαν άνθρωποι που έδωσαν τις ζωές τους, τις οικογένειές τους, τις περιουσίες τους, τα πάντα, για τον Εθνικό Σκοπό. Και έλαβαν αγνωμοσύνη, φυλακίσεις, διώξεις και άλλα τέτοια “ωραία”, επειδή τα πολιτικά πάθη και η διχόνοια επικράτησαν στο νεότευκτο κράτος.