Γνωστοποιήθηκε το πρόγραμμα εκδηλώσεων που θα γίνουν επί τη ευκαιρία της Ημέρας Μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων του Πόντου (διάφορες εκδηλώσεις σε διάφορες ημερομηνίες εντός του Μαΐου του 2016).
Συγκεκριμένα:
1. Κυριακή 8 Μαϊου 2016
9:00: Δοξολογία στον Ιερό Ναό Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, Ναούσης παρουσία του προέδρου της Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλου.
2. Τετάρτη 11 Μαΐου 2016
7 μ.μ.: στη Στέγη Συλλόγου Ποντίων Αλεξάνδρειας και Περιχώρων – Ομιλία με θέμα “Η Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου μέσα από τα αρχεία του Βατικανού”. Ομιλητής θα είναι ο κ. Θεοδόσιος Κυριακίδης, διδάκτορας Νεώτερης Ιστορίας στην Παιδαγωγική Σχολή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας με θέμα διατριβής: H ιεραποστολική δραστηριότητα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στον Πόντο.
Επίσης ο Θ. Κυριακίδης είναι μεταδιδακτορικός ερευνητής στο πανεπιστήμιο La Sapienza στη Ρώμη, επιστημονικός συνεργάτης στον Τομέα Εκκλησιαστικής Ιστορίας, Χριστιανικής Γραμματείας, Αρχαιολογίας και Τέχνης στη Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. καθώς και υπεύθυνος του Ερευνητικού Κέντρου του Αγίου Γεωργίου Περιστερεώτα.
3. Σάββατο 14 Μαΐου 2016
7.30μ.μ. Λαμπαδηφορία Νέοι και Νέες θα πραγματοποιήσουν λαμπαδηφορία εις μνήμην των θυμάτων της Ποντιακής Γενοκτονίας. Η αφετηρία θα γίνει στο Σύλλογο Ποντίων Αλεξάνδρειας και Περιχώρων, Πελοποννήσου 2 και θα έχει την ακόλουθη πορεία: Πελοποννήσου-Αριστοτέλους-Εθνικής Αντίστασης-Μακεδονομάχων-Μεγάλου Αλεξάνδρου-Βετσοπούλου, με κατάληξη στο Σύλλογο Ποντίων.
4. Κυριακή 15 Μαΐου 2016
09:45 Επιμνημόσυνη δέηση στον Ιερό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Θα ακολουθήσει ομιλία για τη σημασία της 19ης Μαΐου ως ημέρας Μνήμης της Ποντιακής Γενοκτονίας.
11:00 Επιμνημόσυνη δέηση-Κατάθεση στεφάνων-Ομιλία-Απαγγελία από το έργο του Φ.Κτενίδη “Η Καμπάνα του Πόντου” -Χορός Σέρρα. Θα λάβουν χώρα στην Πλατεία 19ης Μαΐου, δίπλα στο Σύλλογο Ποντίων Αλεξάνδρειας και Περιχώρων
5. Δευτέρα 16 και Τετάρτη 18 Μαΐου 2016
Τουρνουά Ποδοσφαίρου 5Χ5 «Συμεών Ανανιάδη» εις μνήμην του μέλους και αθλητή του Ελληνικού Αθλητικού Συλλόγου Μερζιφούντας «Πόντος» Συμεών Ανανιάδη, ο οποίος δολοφονήθηκε από τους Κεμαλικούς στην Αμάσεια το 1921. Οι αγώνες θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα 16 και Τετάρτη 18 Μαΐου στις 6:00 στο γήπεδο 5 x 5 μετά τα Lidl (1o χμ Αλεξάνδρειας-Βέροιας). Συμμετέχουν: Σύλλογος Ποντίων Αλεξάνδρειας και Περιχώρων, Σύλλογος Ποντίων Μελίκης και Περιχώρων “Η Ρωμανία”, Πολιτιστικός Σύλλογος Σταυρού Ημαθίας “Η Πρόοδος”, Λαογραφικός Όμιλος Ντόπιων Αλεξάνδρειας και Περιχώρων “Το Ρουμλούκι”, Πολιτιστικός Σύλλογος “Εστία Ρουμλουκιωτών” Εύξεινος Λέσχη Χαρίεσσας ,Σύλλογος Ποντίων Μακροχωρίου.
6. Πέμπτη 19 Μαΐου
Κεντρική εκδήλωση στην Πλατεία Αγίας Σοφίας Θεσσαλονίκης. Θα ναυλωθεί λεωφορείο που θα μεταφέρει τα μέλη των Συλλόγων και όσους θέλουν να συμμετέχουν.
Δηλώσεις συμμετοχής στα τηλέφωνα επικοινωνίας των Συλλόγων.
7. Σαββάτο 21 Μαΐου
10:30 Μελίκη Ημαθίας Επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων, ομιλία.
8. Κυριακή 22 Μαΐου
Συμμετοχή των Συλλόγων του Δήμου στην Κεντρική εκδήλωση του Νομού που θα πραγματοποιηθεί στη Βέροια.
9.00 πμ: Ι.Ν.Αγ.Αντωνίου Επιμνημόσυνη δέηση. Ακολουθεί επιμνημόσυνη δέηση – ομιλία – κατάθεση στεφάνων στην Πλατεία Καπετανίδη στη Βέροια.
——
Ο Ελληνικός Αθλητικός Σύλλογος Μερζιφούντας «Πόντος», ιδρύθηκε από μαθητές και αποφοίτους του Κολλεγίου «Ανατόλια» το 1903. Στη διοίκησή του συμμετείχαν τόσο οι μαθητές όσο και οι δάσκαλοι του κολλεγίου και η δραστηριότητά του αφορούσε τους τομείς του αθλητισμού, του πνεύματος, της τέχνης. Επίσης, ο σύλλογος διοργάνωνε ερασιτεχνικές θεατρικές παραστάσεις, δημιούργησε εξαιρετική βιβλιοθήκη, ενώ το 1910 ο σύλλογος ανέλαβε την έκδοση του περιοδικού «Πόντος», «Μηνιαίον δημοσίευμα φιλολογικόν, επιστημονικόν και παιδαγωγικόν»
Ο Ελληνικός Αθλητικός Σύλλογος «Πόντος» κατέχει ιδιαίτερη θέση μεταξύ των συλλόγων εξαιτίας της ιδιαιτερότητας του χαρακτήρα του, αφού συγκροτήθηκε στο πλαίσιο ενός σχολείου και ταυτόχρονα εργάστηκε για την ταυτότητα των μελών του.
Στις τελευταίες εκλογές που έγιναν το Μάιο του 1920 στο αξίωμα προέδρου αναδείχθηκε ο καθηγητής Δ. Θεοχαρίδης, στη θέση του αντιπροέδρου ο Χαράλαμπος Ευσταθιάδης, γραμματέας ο Αναστάσιος Παυλίδης, ταμίας ο Συμεών Ανανιάδης, και υπεύθυνος για το αθλητικό τμήμα ο Γρηγόριος Τσακάλωφ. Όλοι τους 8 μήνες αργότερα θα συλλαμβανόταν από τους Τούρκους, και με εξαίρεση τον Τσακάλωφ ο οποίος ήταν Ρώσος πολίτης, θα δολοφονούνταν στην Αμάσεια το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 1921.
Σημαντικό μέλος και αθλητής του Συλλόγου ήταν ο Συμεών Ανανιάδης. Ο Ανανιάδης γεννήθηκε στη Σαμψούντα, εισήχθη στο «Ανατόλια» το 1919, και ήταν πολύ καλός αθλητής του στίβου. Όπως γράφει ο συμμαθητής και φίλος του Ε. Κουζινός το 1920 έβλεπε το μέλλον του ρόδινο: «Είχαμε επιβιώσει από σφαγές τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια και είχε βάλει τρεις στόχους, να πιάσει και εάν είναι δυνατόν να «σπάσει» το παγκόσμιο ρεκόρ στα 100 μέτρα, να φοιτήσει στην αμερικανική ιατρική σχολή στη Βηρυτό και να συνεχίσει σπουδές στη Βιέννη και να παντρευτεί μία όμορφη συμπατριώτισσα του από την περιοχή του Αλαχάμ το οποίο φοιτούσε στο αμερικανικό Λύκειο. Μάλιστα κάθε Σάββατο δεν έχανε την ευκαιρία να συμμετέχει στα συνεδριάσεις του «Πόντος», όπου εκεί την έβλεπε ο Συμεών». ( Couzinos E Twenty three years in Asia Minor (1899-1922). New York: Vantage Press 1969, σ. 67)
Στις 12 Φεβρουαρίου 1921 οι Τούρκοι περικύκλωσαν το «Ανατόλια». Αρχικά έψαχναν για όπλα και εκρηκτικά και στη συνέχεια αφού δε βρήκαν τίποτα κατευθύνθηκαν στο γραφείο του προέδρου του Κολλεγίου Γ. Γουάιτ. Εκεί οι Τούρκοι είδαν δύο χάρτες που απεικόνιζαν την περιοχή του Πόντου, σύμφωνα με τους αρχαίους Έλληνες και τους Ρωμαίους. Η εύρεση των χαρτών οδήγησε τους Τούρκους να ζητήσουν να δουν τη βιβλιοθήκη του συλλόγου «Πόντος». Στη βιβλιοθήκη υπήρχαν εκατοντάδες βιβλία στην ελληνική και ειδικότερα στην αρχαιοελληνική γλώσσα, έργα κλασσικών συγγραφέων τυπωμένα τα περισσότερα στην Αθήνα. Ανάμεσά τους βρήκαν και ένα σημειωματάριο με τις δραστηριότητες του Συλλόγου, το οποίο θεωρήθηκε «επαναστατικό».
Η φωτογραφία του ποδοσφαιρικού τμήματος του Συλλόγου, ερέθισε ακόμη περισσότερο τους Τούρκους. Οι αθλητές της ποδοσφαιρικής ομάδας «Πόντος» είχαν άσπρες και μπλε οριζόντιες ρίγες και το γράμμα «Π» στο στήθος.
Το βράδυ της ίδιας μέρας ο Συμεών Ανανιάδης ο οποίος ήταν παρών κατά τη διάρκεια της εφόδου των κεμαλικών στη βιβλιοθήκη του Συλλόγου, μίλησε με τον Κουζινό, λέγοντάς του πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα. Όπως είπε ο Ανανιάδης «αυτό είναι το τέλος». Λίγο πριν τις 12 το βράδυ τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του συλλόγου κατευθύνθηκαν στο γραφείο του προέδρου του Κολλεγίου, όπου έγινε η σύλληψή τους από τους Τούρκους. Στην συνέχεια θα οδηγηθούν στην Αμάσεια όπου με ψευδείς κατηγορίες καταδικάστηκαν σε θάνατο μαζί με τις πιο σημαντικές προσωπικότητες του Ελληνισμού.
Οι σύλλογοι των Ελλήνων, προήλθαν από την ανάγκη που βίωνε ο Ελληνισμός να διατηρήσει την ιδιαιτερότητά του, να ανυψώσει το πνευματικό του επίπεδο, να ενισχύσει τους ανήμπορους, να ασχοληθεί με τον αθλητισμό. Στη Μερζιφούντα, η οποία αποτέλεσε πηγή αξιόλογων επιτευγμάτων, οι Έλληνες ίδρυσαν συλλόγους ιδιαίτερα σημαντικούς για τη διάδοση της εθνικής αυτογνωσίας και αυτοσυνειδησίας. Ο Ελληνικός Αθλητικός Σύλλογος «Πόντος» Μερζιφούντας αποτέλεσε ένα θεσμικό δημιούργημα των Ελλήνων, που συνέβαλλε αποφασιστικά στην πνευματική, πολιτισμική, αθλητική και κοινωνική ανύψωση.
Η συμβολή του Συλλόγου είναι τεράστια και αποτελεί πραγματικά μία εξαιρετική στιγμή όταν Έλληνες που ζουν σε όλο τον κόσμο, τιμούν τα μέλη του συλλόγου, θύματα της Γενοκτονίας. Το Δεκέμβριο του 2008 η Ποντιακή αδελφότητα Αδελαίδας Αυστραλίας και η ποδοσφαιρική του ομάδα «Ποντιακοί Αετοί» διοργάνωσαν αγώνα με επίλεκτους ποδοσφαιριστές της Μελβούρνης, προς τιμήν των θυμάτων του Συλλόγου. Η ομάδα των Ποντιακών Αετών φόρεσε πιστά αντίγραφα της στολής του συλλόγου «Πόντος». Αντίστοιχο ποδοσφαιρικό παιχνίδι έγινε στις 12 Μαΐου 2009, με αντίπαλους τους παλαίμαχους διεθνείς ποδοσφαιριστές του Πανελληνίου Συνδέσμου Αμειβομένων Ποδοσφαιριστών και τους παλαίμαχους της Καβάλας. Εδώ αντίγραφα της φανέλας του «Πόντος» φόρεσαν οι παλαίμαχοι της Καβάλας.
Η έρευνα έδειξε και στο μέλλον θα δείξει ακόμη πιο έντονα ότι σύλλογοι και σωματεία, οργανωμένες θεσμικές εκφράσεις των Ελλήνων που έζησαν για χιλιάδες χρόνια στη Μικρά Ασία όπως ο «Πόντος» της Μερζιφούντας ξεχώρισαν με τη δραστηριότητά τους και απέδειξαν την πραγματική κοινωνική και αθλητική τους προσφορά.
Το κείμενο αποτελεί μέρος της εισήγησης του Φάνη Μαλκίδη στο 4ο Συμπόσιο για τη Μικρά Ασία που διοργάνωσε το Κέντρο Σπουδής και Ανάδειξης Μικρασιατικού Πολιτισμού του Δήμου Νέας Ιωνίας Αττικής.