Στις 13 Ιουλίου μετά τη συμφωνία που επετεύχθη στο «παρά πέντε» στη σύνοδο κορυφής και ενώ ο πρωθυπουργός επί 17 ώρες έδινε «μάχη» με τους δανειστές αλλά και με τον εαυτό του κάνοντας στροφή 180 μοιρών , Βουλευτής συνεργαζόμενη με τον ΣΥΡΙΖΑ αναρτά στο Facebook φωτογραφία δακρυσμένων «μαυροσκούφηδων» μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας το 1945 και τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ με τη λεζάντα «Βάρκιζα Νο. 2. Ιούλιος 2015 Ραντεβού στα γουναράδικα».
Δεν γνωρίζω αν η συγκεκριμένη Βουλευτής γνωρίζει τι έγινε τότε στη Βάρκιζα , τι προηγήθηκε ή τι ακολούθησε. Σίγουρα όμως η αναφορά αυτή είναι άκρως λαϊκίστικη καθώς απευθύνεται στο συναίσθημα προσπαθώντας να δημιουργήσει εντυπώσεις για μια ακόμη «προδοσία» ,όπως υποτίθεται πως ήταν η συμφωνία της Βάρκιζας. Ήταν όμως έτσι; Ήταν προδότες αυτοί που την υπέγραψαν; Υπήρχε άλλη λύση; Υπήρχαν σύμμαχοι που θα βοηθούσαν το ΕΑΜ στην σύγκρουση που ερχόταν; Μπορούσε ο ΕΛΑΣ να νικήσει τους Άγγλους και τα ελληνικά στρατεύματα που ήρθαν από τη Μ. Ανατολή και την Ιταλία; Προδοσία για το ΕΑΜ και τον ελληνικό λαό ήταν η υπογραφή ή η παράβαση της συμφωνίας της Βάρκιζας; Τι έγινε στη συμφωνία του Λιβάνου και της Καζέρτας;
Τα ερωτήματα αυτά έχουν ανατριχιαστικές ομοιότητες (κατ’ αναλογία φυσικά) με τα σημερινά διλήμματα της Κυβέρνησης και του Ελληνικού λαού. Δεν θα αναφέρω τα αντίστοιχα (κατ’ αναλογία) σημερινά ερωτήματα . Οι πολίτες τα γνωρίζουν νομίζω πολύ καλά. Τελευταία αντιλήφθηκε τις απαντήσεις των ερωτημάτων η Κυβέρνηση όταν με φρίκη κατάλαβε τι θα συνέβαινε στη χώρα με τη μη επίτευξη συμφωνίας. Ας ελπίσουμε ο «έντιμος» αλλά και ιδιαίτερα επώδυνος (λόγω της αδράνειας που επέδειξε η Κυβέρνηση) συμβιβασμός να καταλήξει κάπου για να μην έχουμε αποτελέσματα σαν αυτά που ακολούθησαν τη συμφωνία της Βάρκιζας.
Ας κάνουμε όμως την καθιερωμένη «βουτιά στο παρελθόν» για να δούμε τι έγινε εκείνη την ταραγμένη εποχή, να απαντήσουμε στα παραπάνω ερωτήματα και να αντλήσουμε γνώσεις και στοιχεία για τα σημερινά ερωτήματα και διακυβεύματα.
ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΛΙΒΑΝΟΥ
Ένα μήνα μετά την ανάληψη της Πρωθυπουργίας της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης από το Γεώργιο Παπανδρέου έγινε το Συνέδριο του Λιβάνου με συμμετοχή της Κυβέρνησης , των πολιτικών κομμάτων της Ελλάδας και αντιπροσώπων των αντιστασιακών οργανώσεων. Το συνέδριο αυτό διεξήχθη γιατί ενώ ήταν φανερό πως η απελευθέρωση δεν θα αργούσε άρχισαν να παρατηρούνται μεταξύ των αντιστασιακών ομάδων εμφύλιες συγκρούσεις και έτσι κατέστη αναγκαία η συγκρότηση ενός εθνικού συμβουλίου για τη συνεργασία όλων των πολιτικών δυνάμεων και των αντιστασιακών οργανώσεων με στόχο την ομαλή επαναφορά του δημόσιου βίου στην Ελλάδα
Το συνέδριο ξεκίνησε στις 17 Μαΐου του 1944 και έληξε τρεις ημέρες μετά, στις 20 Μαΐου 1944. Οι σύνεδροι που κλήθηκαν να συμμετάσχουν εκπροσωπώντας 15 κόμματα και οργανώσεις ήταν:
- Ο Πρόεδρος της σχηματισθείσας κυβέρνησης Γεώργιος Παπανδρέου, ως εκπρόσωπος του Δημοκρατικού Σοσιαλιστικού Κόμματος.
- Οι Σ. Βενιζέλος, Κ. Ρέντης, Γ. Εξηντάρης και Γ. Βασιλειάδης εκ μέρους του Κόμματος των Φιλελευθέρων,
- Ο Δ. Λόντος εκ μέρους του Λαϊκού Κόμματος,
- Ο Σπύρος Θεοτόκης εκ μέρους του Εθνικού Λαϊκού Κόμματος,
- Ο Γ. Σακαλής εκ μέρους του Προοδευτικού Κόμματος,
- Ο Αλέξανδρος Μυλωνάς εκ μέρους του Αγροτικού Κόμματος,
- Ο Ιωάννης Σοφιανόπουλος εκ μέρους της “Ένωσης Αριστερών”,
- Ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος εκ μέρους του Εθνικού Ενωτικού Κόμματος,
- ο Φίλιππος Δραγούμης ως ανεξάρτητος,
- ο Αλέξανδρος Σβώλος ως πρόεδρος της ΠΕΕΑ συνοδευόμενος από τους Α. Αγγελόπουλο και Ν. Ασκούτση μέλη της ΠΕΕΑ,
- Ο Πέτρος Ρούσος εκ μέρους του ΚΚΕ,
- Ο Μιλτιάδης Πορφυρογένης ως Γ.Γ. του ΕΑΜ, συνοδευόμενος από τον Δ. Στρατή μέλος του ΕΑΜ,
- Ο Υποστράτηγος Στέφανος Σαράφης ως αρχηγός του ΕΛΑΣ,
- Ο Κομνηνός Πυρομάγλου ως υπαρχηγός του ΕΔΕΣ, συνοδευόμενος από τους αντισυνταγματάρχη Σ. Μεταξά και λοχαγό Ι. Μεταξά μέλη του ΕΔΕΣ,
- Ο Γεώργιος Α. Καρτάλης ως εκπρόσωπος της ΕΚΚΑ,
- Ο Υποστράτηγος Κ. Βεντήρης και Α. Σταθάτος ως εκπρόσωποι των Εθνικών Δυναμικών Οργανώσεων.
Ο Γεώργιος Παπανδρέου αφού έκανε έκκληση για ενότητα επέκρινε έντονα την κομματική τακτική του ΕΑΜ. Το πρωί της 17ης Μαΐου παίρνοντας πρώτος τον λόγο εξαπέλυσε έντονη επίθεση κατά του ΕΑΜ, το οποίο κατηγόρησε ότι απέβλεπε σε πραξικοπηματική κατάληψη της εξουσίας μετά τον πόλεμο. Οι πρόσφατες επιθέσεις του ΕΛΑΣ εναντίον άλλων αντιστασιακών οργανώσεων και ιδιαίτερα η δολοφονία του Ψαρρού, που μόλις είχε γνωστοποιηθεί στη Μέση Ανατολή, προκάλεσαν μία αντίστοιχη αντι-ΕΑΜική τοποθέτηση όλων των άλλων συνέδρων (ο Γ. Καρτάλης αποκάλυψε κατά τη συνάντηση που είχε με τον Σιάντο στο ορεινό αεροδρόμιο Νεράιδας, τον Αύγουστο του 1943, όταν του αρνήθηκε την ένταξη του 5/42 ΣΕ στον ΕΛΑΣ, ο Σιάντος του απάντησε “Πας τις αρνούμενος να συνεργαστεί με το ΚΚΕ θα θεωρηθεί Γκεσταμπίτης”).
«Το γεγονός ότι συναντώμεθα εις την μακρυνήν και φιλόξενον αυτήν Χώραν και ότι ερχόμεθα από τόσον διαφόρους προελεύσεις αποδεικνύει πόσον κρίσιμοι είναι αι περιστάσεις της πατρίδος μας. Ο ελληνικός λαός στενάζει σήμερον υπό τον ζυγόν δύο απανθρώπων τυράννων, των Γερμανών και των Βουλγάρων. Και όμως εις καμμίαν άλλην ώραν της ιστορίας του δεν είχεν ηρωϊκότερον εθνικόν φρόνημα και μεγαλυτέραν επιθυμίαν αυτοθυσίας. Οι βάρβαροι κατακτηταί πλήττουν το σώμα αλλά γιγαντώνουν την ψυχήν του λαού μας.
Δεν είναι ο ξένος κατακτητής αλλά, δυστυχώς, ο εμφύλιος πόλεμος, ο οποίος υπονομεύει θανασίμως το μέλλον μας. Διότι πλήττει την ψυχήν του λαού μας και προσβάλλει την τιμήν του Έθνους. Η κατάπαυσις του εμφυλίου πολέμου και η συνένωσις όλων των εθνικών μας δυνάμεων εναντίον των βαρβάρων επιδρομέων προς απελευθέρωσιν της πατρίδος αποτελεί τον λόγον της συναντήσεώς μας.»
«Κόλασις είναι σήμερον η κατάστασις της πατρίδος μας. Σφάζουν οι Γερμανοί, σφάζουν τα τάγματα ασφαλείας. Σφάζουν και οι αντάρται. Σφάζουν και καίουν. Τι θα απομείνη από την άτυχη αυτήν Χώρα; Η Ευθύνη του ΕΑΜ είναι ότι δεν απέβλεψε μόνον εις τον απελευθερωτικόν αγώνα, αλλά ηθέλησε να προετοιμάση την μεταπολεμικήν δυναμικήν του επικράτησιν. Δια τούτο επεδίωξε την μονοπώλησιν του εθνικού αγώνος. Δεν επιτρέπει εις κανένα άλλον ν΄ ανέβη εις τα βουνά και να πολεμήση τον κατακτητήν, εμποδίζει με ποινήν θανάτου τους Έλληνας να εκπληρώσουν το πατριωτικόν των καθήκον. Παλαιόν παράδειγμα ο παριστάμενος συνταγματάρχης Σαράφης. Και πρόσφατον, ο απουσιάζων, ο συνταγματάρχης Ψαρρός.».
Στη συνέχεια απευθυνόμενος προς τους εκπροσώπους του ΕΑΜ και του ΚΚΕ τους έθεσε απερίφραστα το δίλημμα:
«Η ώρα είναι ιστορική και οφείλομεν να ομιλήσωμεν ειλικρινώς και απεριφράστως. Εάν το ΕΑΜ έχη την πρόθεσιν να χρησιμοποιή σήμερον την υλικήν του δύναμιν ως όργανον εμφυλίου πολέμου και εξοντώσεως των αντιπάλων του, και αύριον μετά το πέρας του πολέμου, υπό το ψευδώνυμον της Λαϊκής Δημοκρατίας, ως όργανον δυναμικής επικρατήσεως επί του ελληνικού λαού, τότε βεβαίως δεν υπάρχει στάδιον συνεννοήσεως. Το καθήκον μας τότε είναι να συναγείρωμεν το έθνος και να επικαλεσθώμεν την επικουρίαν και όλων των μεγάλων Συμμάχων μας εις τον διπλούν αγώνα και κατά του εξωτερικού εισβολέως και κατά του εσωτερικού εχθρού. Διότι ο ελληνικός λαός δεν κάμνει επιλογήν τυράννων. Αρνείται την τυραννίαν.
Εάν όμως το ΕΑΜ έχη λάβει απόφασιν να εγκαταλείψη τους σκοπούς της δυναμικής επικρατήσεως και να αρκεσθή εις τα πολιτικά μέσα της πειθούς δια την μελλοντικήν, πολιτικήν του επικράτησιν και αν κατά συνέπειαν δέχεται να παραιτηθή πάσης επιρροής επί των ενόπλων μας δυνάμεων, εάν δέχεται την κατάργησιν και του ΕΛΑΣ, καθώς και των άλλων ανταρτικών σωμάτων και την δημιουργίαν εθνικού στρατού, ο οποίος θα ανήκει μόνον εις την πατρίδα τότε και η συμμετοχή και του ΕΑΜ εις την εθνικήν μας ένωσιν θα ημπορή να θεωρείται γεγονός
Βέβαια η αντιπροσωπεία του ΕΑΜ (Π. Ρούσος από το ΚΚΕ, Μιλτιάδης Πορφυρογένης – επίσης ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ – από το ΕΑΜ, οι Α. Σβώλος, Α. Αγγελόπουλος από την ΠΕΕΑ καθώς και ο αρχηγός του ΕΛΑΣ, Στέφανος Σαράφης) κόμιζαν ένα “μίνιμουμ αξιώσεων” που ήταν:
- Το 50 % της υπό σύσταση κυβερνήσεως εθνικής ενότητας των υπουργείων να παραχωρηθούν στο ΕΑΜ και ειδικά το Υπουργείο Εσωτερικών και το Υφυπουργείο Στρατιωτικών.
- Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης θα είναι ο Α. Σβώλος.
- Κλιμάκιο της κυβέρνησης αυτής να εγκατασταθεί το ταχύτερο στην Ελλάδα.
- Συγκρότηση ενιαίου Στρατού με αρχιστράτηγο κοινής εμπιστοσύνης, και
- Διορισμό αντιβασιλείας, μέχρι τη διενέργεια δημοψηφίσματος.
Στις αξιώσεις αυτές αντιτάχθηκαν όλες οι υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις φοβούμενες ότι έτσι θα περιέρχονταν η κυβέρνηση στον ουσιαστικό έλεγχο του ΕΑΜ.
Παρόλη την αντεπίθεση του ΕΑΜ διά στόματος Στέφανου Σαράφη η αντιπροσωπεία του ΕΑΜ βρέθηκε προ ενός ισχυρού διλήμματος :αποχώρηση ή παραχωρήσεις; Προτίμησε τη δεύτερη περίπτωση.
Το βράδυ της 20ης Μαϊου 1944 το συνέδριο του Λιβάνου τερματίστηκε. Οι σύνεδροι υπέγραψαν μια κοινή δήλωση που ονομάστηκε“Εθνικόν Συμβόλαιον” αυτό απαρτίσθηκε από τα ακόλουθα οκτώ κεφάλαια:
1. Καταδίκη του στασιαστικού κινήματος, τιμωρία των υποκινητών, ανασύνταξις και πειθάρχισις των ενόπλων ελληνικών δυνάμεων της Μέσης Ανατολής υπό την σημαίαν της ελληνικής πατρίδος.
2. Η ενοποίησις και πειθάρχησις υπό τας διαταγάς της κυβερνήσεως εθνικής ενώσεως και του Συμμαχικού Στρατηγείου όλων των ανταρτικών σωμάτων της ελευθέρας Ελλάδος, καθώς και η κινητοποίησις, όταν επιστή ο καιρός, όλων των μαχητικών δυνάμεων του έθνους εναντίον των κατακτητών.
3. Η κατάργησις της εαμικής τρομοκρατίας εις την ελληνικήν ύπαιθρον και η παγίωσις της προσωπικής ασφαλείας και της πολιτικής ελευθερίας του λαού, όταν και όπου ο κατακτητής αποσύρεται.
4. Η συνεχής μέριμνα δια την επαρκή αποστολήν τροφίμων και φαρμάκων εις την υπόδουλον Ελλάδα, επίσης και την ορεινή.
5. Η εξασφάλισις κατά την προσεχή από κοινού μετά των Συμμαχικών δυνάμεων απελευθέρωσιν της πατρίδος, της τάξεως και της ελευθερίας, του ελληνικού λαού εις τρόπον ώστε απηλλαγμένος και υλικής και ψυχολογικής βίας, να αποφασίση κυριαρχικώς και δια το πολίτευμα, και δια το κοινωνικό καθεστώς, και δια την κυβέρνηση της αρεσκείας του.
6. Η επιβολή σκληρών κυρώσεων κατά των προδοτών της πατρίδος και κατά των εκμεταλλευτών της δυστυχίας του ελληνικού λαού.
7. Η πρόνοια δια την άμεσον ικανοποίησιν, μετά την απελευθέρωσιν, των υλικών αναγκών του ελληνικού λαού.
8. Η πλήρης ικανοποίησις των εθνικών μας δικαίων. Αι μεγάλαι υπηρεσίαι και αι μεγάλαι θυσίαι μας, τα ολοκαυτώματα της πατρίδος μας δεν ημπορούν να έχουν άλλην δικαίωσιν, εκτός από την δημιουργίαν μίας νέας ελεύθερης και μεγάλης Ελλάδος.
Με το «Συμβόλαιον» βέβαια δεν γίνεται μνεία για την “Εθνική Αντίσταση”, καταγγέλεται η τρομοκρατία της υπαίθρου με σαφείς υπόνοιες ότι οφείλονταν στο ΕΑΜ, δεν καταγγέλθηκαν τα Τάγματα ασφαλείας, το κίνημα της Μέσης Ανατολής, χαρακτηρίστηκε στασιαστικό, ο Αλ. Σβώλος δεν θα ανελάμβανε αντιπρόεδρος, τα υπουργεία Εσωτερικών και Στρατιωτικών τέθηκαν εκτός διαπραγμάτευσης και τέλος αντί του 50% των υπουργείων, προσδιορίσθηκε να παραχωρηθούν στην Εαμική αντιπροσωπεία το 25%.(οικονομικών, Γεωργίας, Εθνικής οικονομίας, Συγκοινωνιών, Εργασίας)
Τα παραπάνω σημεία σε συσχετισμό με το “μίνιμουμ αξιώσεων” δείχνουν όχι μόνο απλή υποχώρηση του ΕΑΜ, αλλά πλήρη αναδίπλωση αυτού. Έτσι το συνέδριο χαρακτηρίστηκε ως «η μεγαλύτερη ήττα που υπέστη το ΕΑΜ», “Βατερλώ του ΕΑΜ» και δημιούργησε οξεία κρίση μεταξύ της «Κυβέρνησης του βουνού και του Καΐρου» . (Οι ομοιότητες παραμένουν ανατριχιαστικές καθώς σήμερα οι «αριστεροί αγωνιστές» σταυρώνουν τον Τσίπρα καταγγέλλοντας πραξικόπημα και δεν ψηφίζουν τα μέτρα).
Αμέσως μετά τη λήξη των εργασιών του Συνεδρίου του Λιβάνου και την συνομολόγηση του λεγομένου Εθνικού Συμβολαίου, όλοι οι σύνεδροι αυτού με μέριμνα των Άγγλων μετέβησαν αεροπορικώς στο Κάιρο για την συγκρότηση κυβέρνησης εθνικής ενότητας όπου και εγκαταστάθηκαν στο παλαιό και λαμπρό ξενοδοχείο “Σέπερτ”.
Οι αντιπρόσωποι του ΕΑΜ μην έχοντας επικοινωνία με «τα βουνά» όπου μαίνονταν οι καταγγελίες για την υποχώρηση της αντιπροσωπείας, δεν προσέρχονταν για συμμετοχή στην Κυβέρνηση με αποτέλεσμα να καταγγελθούν από τον Γ. Παπανδρέου στις 28 Ιουνίου, για υπαναχώρηση θέτοντας αυτούς προ των ευθυνών τους. Τελικά στις 2 Ιουλίου, φθάνει στο Κάιρο τηλεγράφημα της κοινής επιτροπής του ΕΑΜ, της ΠΕΕΑ και του ΚΚΕ, προς την αντιπροσωπεία, που έθετε όρους “έξι σημείων” που ουσιαστικά αποτελούσαν επανάληψη των αρχικών αξιώσεων που είχαν όμως απορριφθεί στο Συνέδριο και που σαφώς και πάλι θα απορρίπτονταν.
Τα έξι σημεία αυτά, γραμμένα μάλιστα αξιοπερίεργα στη καθαρεύουσα, ήταν:
“Πρώτον. Επανόρθωσις υπέρ μαχομένου έθνους λεχθέντων περί τρομοκρατίας κατά παραβίασιν συμφωνίας Λιβάνου Στοπ.
Δεύτερον. Ρητή αποσαφήνισις των εν Λιβάνω συμφωνηθέντων κατά δήλωσιν Σαράφη-Πορφυρογένη ότι σημερινός χαρακτήρ και οργάνωσις ΕΛΑΣ παραμείνη ως έχει μέχρις απελευθερώσεως, πράγμα όπερ εξυπηρετεί σημερινήν μορφή πολέμου και ανάγκην διατηρήσεως μαχητικότητος Στοπ. Φυσικά ΕΛΑΣ ενταχθή αμέσως, υπό ενιαίαν κυβέρνησιν και Αρχιστράτηγον και ενοποιηθή μετ΄ άλλων ανταρτικών ομάδων Στοπ.
Τρίτον. Αρχιστράτηγον αποδεχόμεθα τον (…….) στοπ. Αν ούτος παραμείνη εξωτερικόν, διοικητής ανταρτικών διορισθή αξιωματικός ΕΛΑΣ Στοπ. Αν εγκατασταθή Ελευθέραν Ελλάδα, επιτελάρχης διορισθή αξιωματικός ΕΛΑΣ Στοπ.
Τέταρτον. Αποφυγή πάσης θανατικής εκτελέσεως δια στάσιν Μέσης Ανατολής και χορήγησις αμνηστίας μετά ολοκλήρωσιν κυβερνήσεως Στοπ. Ανασυγκρότησις ενόπλων δυνάμεων Μέσης Ανατολής υπό ενιαίας κυβερνήσεως με κριτήριον ανάγκην υπάρξεως αξιομάχου στρατού πιστού σκοπούς εθνικού και συμμαχικού πολέμου αποκλειομένων δεδηλωμένων πεμπτοφαλαγγιτών φασιστών Στοπ.
Πέμπτον. Επί αναλογίας 15 (δέκα πέντε) συνολικώς Υπουργείων και Υφυπουργείων πέντε Υπουργεία και εν Υφυπουργείον Στοπ. Υπουργείον Εσωτερικών και Υφυπουργείον Στρατιωτικών δια ΠΕΕΑ Στοπ. Επίσης Υπουργεία Δικαιοσύνης, Παιδείας, Γεωργίας, Εργασίας, Προνοίας Στοπ. Εν τούτων λάβη “Δημοκρατική Ένωσις” Στοπ.
Έκτον. Ρητή συμφωνία αμέσου ελεύσεως κλιμακίου Ελευθέραν Ελλάδα, οπότε διαλυθώσιν ΠΕΕΑ και Εθνικόν Συμβούλιον Στοπ“.
( Οι παραπάνω όροι είχαν μορφή τελεσίγραφου αφού τονίζονταν πως αν δεν γίνουν δεκτοί η ΕΑΜική επιτροπή θα διατασσόταν να επιστρέψει στα “βουνά. Αρχιστράτηγος του τρίτου όρου προβαλλόταν ο Α. Οθωναίος).
Έτσι στις 6 Ιουλίου στο υπουργικό συμβούλιο, που στο μεταξύ είχε σχηματιστεί, οι νέοι όροι απορρίπτονται γιατί “ανατρέπουν την βάσιν της Συμφωνίας του Λιβάνου”, και ο Γ. Παπανδρέου δηλώνει:
…….Με τους νέους όρους ζητείται μεταξύ άλλων η κυβέρνησις να απαρτισθή από δεκαπέντε μέλη και εκ τούτων τα επτά να ανήκουν στο ΕΑΜ. Αλλά σημασίαν δεν έχει μόνο ο αριθμός. Ακόμη μεγαλυτέραν έχει το είδος των Υπουργείων. Ζητούνται: Υφυπουργείον Στρατιωτικών και Υπουργεία Εσωτερικών, Δικαιοσύνης, Παιδείας, Εργασίας και Κοινωνικής Πρόνοιας. Ο Στρατός, λοιπόν, με την αμετάβλητον διατήρησιν του ΕΛΑΣ την οποίαν επίσης αξιώνουν, θα είναι ιδικός των. Αλλά δεν θα είναι μόνον ο Στρατός ιδικός των. Με το Υπουργείον Εσωτερικών, το οποίον διεκδικούν, θα έχουν επίσης τον έλεγχον της Χωροφυλακής και της Αστυνομίας. Θα έχουν επίσης τον έλεγχον όλης της Διοικήσεως και της Δικαιοσύνης. Και θα έχουν, προσθέτως, την ηγεσίαν της Παιδείας, δια να εμπνέουν διδασκάλους και νέαν γενεάν με τας ιδικάς των ιδέας. Αποδοχή, επομένως, των νέων όρων σημαίνει κατ΄ ουσίαν: άμεσον σχηματισμόν κυβερνήσεως του ΕΑΜ εις την ορεινήν Ελλάδα…
…….«Εκφράζομεν την ευγνωμοσύνην μας προς την επιτροπήν των βουνών διότι εγκατέλειψεν, επιτέλους, τας υπεκφυγάς και τας προτάσεις και απεκάλυψε τους αληθινούς της σκοπούς. […] Μας ζητούν να παραδώσωμεν την Ελλάδα: Αρνούμεθα […] Η αποστολή μας είναι να εντάξωμεν τας οργανώσεις εις το Έθνος, όχι να υποτάξωμεν το Έθνος εις τας οργανώσεις…» .
η συνέχεια την επόμενη εβδομάδα