Δυο ιστορίες που πρόκειται να απασχολήσουν τις τοπικές κοινωνίες σε όλη την Ελλάδα – αφού έχουν να κάνουν με την καθημερινότητα – έρχονται (με διαφορετικό τρόπο) ξανά στο προσκήνιο.
Η πρώτη έχει να κάνει με τα απορρίμματα και η δεύτερη με την πρωτοβάθμια υγεία.
.
- Όσον αφορά τα απορρίμματα τα πράγματα είναι εν ολίγοις γνωστά: υπάρχει η πρόθεση να περάσουν σε ιδιώτες, αφού όπως ισχυρίζονται οι ένθερμοι – για ποιο λόγο άραγε;;; – υποστηρικτές της άποψης αυτής οι ιδιώτες θα “τα καταφέρουν πολύ καλύτερα”. Είναι όμως έτσι; Δηλαδή, οι όποιες αδυναμίες στο στάδιο της αποκομιδής (που δεν έχουν γίνει πραγματικότητα από μόνες τους, κάτι φταίει!) έχουν φέρει πολλούς να λένε ότι μόνο οι ιδιώτες μπορούν. Το χρήμα όμως που το βάζεις;; Τα έσοδα που μπορεί να υπάρξουν για έναν Δήμο είναι από μεγάλα έως τεράστια, ανάλογα με το μέγεθός του.
- Από την άλλη, η δεύτερη ιστορία έχει να κάνει με την υιοθέτηση …… του λεγόμενου “νορβηγικού μοντέλου” και το πέρασμα της πρωτοβάθμιας υγείας στους Δήμους. Να αποκοπούν δηλαδή τα Κέντρα Υγείας (που δεν είναι και στα καλύτερά τους) από το ευρύτερο Σύστημα Υγείας και να αποδοθεί η διαχείρισή τους στους Δήμους. Αυτό όμως θα γίνει με ταυτόχρονη μεταβίβαση πόρων – έστω αυτών που υπάρχουν – ή θα έχουμε πάλι το γνωστό χαμό που έζησαν οι Δήμοι αρκετά χρόνια πριν με τη μεταβίβαση σε αυτούς των παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών (που μέχρι τότε ήταν στην ευθύνη του κεντρικού Κράτους);
.
Ειδικά για το θέμα των απορριμμάτων 36 αυτοδιοικητικές παρατάξεις και 15 συλλογικότητες πολιτών από όλη τη χώρα έχουν ήδη συνασπιστεί και καταγγέλλουν με κείμενό τους τις σχετικές ρυθμίσεις του προωθούμενου ενιαίου κώδικα αυτοδιοίκησης.
Το κείμενο – καταγγελία είναι το παρακάτω:
«Ανάμεσα στις πολλές ρυθμίσεις του νέου ενιαίου κώδικα αυτοδιοίκησης, που κατατέθηκε στη Βουλή και πρόκειται να αντικαταστήσει τον κώδικα δήμων και κοινοτήτων, υπάρχει μια που αποτελεί τορπίλη στις αρμοδιότητες των δήμων, στον τομέα της διαχείρισης των απορριμμάτων. Πιο συγκεκριμένα, η αρμοδιότητα των δήμων στη διαχείριση των απορριμμάτων περιορίζεται στη συλλογή και στη μεταφορά στερεών αποβλήτων. Όταν το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο τους αναγνωρίζει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων: «διαχείριση στερεών αποβλήτων, σε επίπεδο προσωρινής αποθήκευσης, μεταφόρτωσης, επεξεργασίας, ανακύκλωσης και εν γένει αξιοποίησης, διάθεσης, λειτουργίας σχετικών εγκαταστάσεων, κατασκευής μονάδων επεξεργασίας και αξιοποίησης, καθώς και αποκατάστασης υφιστάμενων χώρων εναπόθεσης (Χ.Α.Δ.Α.)». Δραστηριότητες που αρκετοί δήμοι έχουν αρχίσει να ασκούν ή προσανατολίζονται να ασκήσουν.
Το πρόβλημα δεν βρίσκεται, τόσο, στην αφαίρεση μιας ακόμη αρμοδιότητας των δήμων, όσο στις σκοπιμότητες που αυτή υποκρύπτει. Και αυτές δεν είναι άλλες από:
• την επιδίωξη να «απονομιμοποιηθούν» οι δήμοι που προσπαθούν να μειώσουν τον όγκο των σύμμεικτων απορριμμάτων, με πολιτικές διαλογής στην πηγή και ανάκτησης. Ιδιαίτερα, όταν οι κυβερνώντες αντιλαμβάνονται τη μεγάλη απήχηση του μοντέλου της αποκεντρωμένης διαχείρισης, με έμφαση στη διαλογή στην πηγή. Μοντέλο το οποίο, άλλωστε, είναι συμβατό με τις τελευταίες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο και εξασφαλίζει τη μικρότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση, το χαμηλότερο κόστος, τις περισσότερες θέσεις εργασίας και τη μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών.
• την περαιτέρω διευκόλυνση των σχεδίων πλήρους ιδιωτικοποίησης της διαχείρισης των απορριμμάτων, που προωθούνται με δύο παράλληλους τρόπους. Αφενός με το διαμελισμό και την εκχώρηση σε ιδιώτες μέρους της «παραδοσιακής» δραστηριότητας των δήμων. Αφετέρου με την κατασκευή και λειτουργία, μέσω πολύχρονων ΣΔΙΤ, φαραωνικών εργοστασίων επεξεργασίας του συνόλου, σχεδόν, των απορριμμάτων σε σύμμεικτη μορφή. Τα σχέδια αυτά εξυπηρετούν συγκεκριμένα μεγαλοεργολαβικά συμφέροντα και θα έχουν ως αποτέλεσμα την κατακόρυφη αύξηση των δημοτικών τελών, χωρίς κανένα θετικό αποτέλεσμα. Το μεγαλύτερο ποσοστό των «προϊόντων» αυτών των εργοστασίων, είτε θα οδηγείται σε ταφή, είτε θα αποτελεί τοξική καύσιμη ύλη.
Σε πλήρη αρμονία με τα παραπάνω είναι και η σκόπιμη, από την πλευρά της Πολιτείας, υποβάθμιση της ανακύκλωσης, με την αδιαφανή, σε βαθμό σκανδάλου, λειτουργία των λεγόμενων «Συστημάτων Εναλλακτικής Διαχείρισης». Συστημάτων που αντιστρατεύονται τα αναγκαία τοπικά – δημοτικά συστήματα ανακύκλωσης, στερούν από την αυτοδιοίκηση πόρους και μέσα και επιβάλλουν αναποτελεσματικούς τρόπους ανακύκλωσης, σύμφωνα με τους δικούς τους σχεδιασμούς.
Καταγγέλουμε αυτήν την πολιτική και ζητάμε επανεξέταση του ρόλου και της λειτουργίας όλων των συστημάτων, από μηδενική βάση. Απαιτούμε να δημοσιοποιηθούν, άμεσα:
• τα επιχειρησιακά σχέδια όλων των συστημάτων, δηλαδή, τα στοιχεία που αφορούν στις υποχρεώσεις, στα κόστη και στα έσοδα των εταιρειών, που έχουν αναλάβει τη λειτουργία τους και οι οποίες διαχειρίζονται χρήματα των πολιτών.
• τα αναλυτικά στοιχεία με τα αποτελέσματα των συστημάτων σε όλη τη χώρα, μαζί με τις αντίστοιχες επιδόσεις δήμων και περιφερειών.
Καλούμε τους αιρετούς των δήμων και των περιφερειών, την ΚΕΔ και την ΕΝΠΕ, να αντιδράσουν στην προωθούμενη ρύθμιση, αξιοποιώντας το θεσμικό τους ρόλο. Καλούμε, ταυτόχρονα, αυτοδιοικητικά σχήματα, την ΠΟΕ ΟΤΑ και τα σωματεία εργαζομένων στην αυτοδιοίκηση, φορείς και συλλογκότητες πολιτών σε μια πρωτοβουλία συστράτευσης, με στόχο:
• να μη ψηφιστεί από τη Βουλή η περικοπή των αρμοδιοτήτων των δήμων στη διαχείριση των απορριμμάτων
• να δρομολογηθούν, άμεσα, όλες εκείνες οι αλλαγές, που θα διασφαλίσουν τους αναγκαίους πόρους και την ουσιαστική δυνατότητα των δήμων να εφαρμόσουν συστήματα αποκεντρωμένης διαχείρισης με έμφαση στη διαλογή στην πηγή, με κοινωνικό έλεγχο και διαφάνεια, σε όφελος των πολιτών και όχι των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων.
7/8/2014»
.
Το παραπάνω κείμενο συνυπογράφουν οι ακόλουθοι
Αυτοδιοικητικά σχήματα
Ανοιχτή πόλη (Αθήνα)
Το λιμάνι της αγωνίας – Πειραιάς η πόλη μας
Θεσσαλονίκη – Ανοιχτή πόλη
Γειτονιές σε δράση – Οικολογία, Αλληλεγγύη, Πολιτισμός (Θεσσαλονίκη)
Αυτόνομη Ριζοσπαστική Αυτοδιοίκηση στο Δήμο Νεάπολης – Συκεών
Ριζοσπαστική Δημοτική Αλλαγή (Άρτα)
Φυσάει κόντρα για την ανατροπή (Τρίκαλα)
Δρόμοι Συνεργασίας, Ανατροπής και Αλληλεγγύης (Βόλος)
Παρέμβαση πολιτών για τη Λαμία
Αυτοδιοικητικό ριζοσπαστικό κίνημα Θήβας
Ανεξάρτητη κίνηση δήμου Λεβαδέων «ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ»
«Πολίτες στο προσκήνιο» δήμου Δελφών
Συμπολιτεία Ξηρομεριτών
Λαϊκή Συνέλευση – Ανυπότακτο Αγρίνιο
Συμπολιτεία Ξυλοκάστρου – Ευρωστίνης
Πρωτοβουλία αλληλέγγυων πολιτών για την ανατροπή στο δήμο Κορινθίων
Αυτόνομη συσπείρωση πολιτών Ικαρίας
Κίνηση ενεργών πολιτών Μυκόνου
Ο Άλλος Δρόμος (Μυτιλήνη)
Ριζοσπαστική ανατροπή Λυκόβρυσης – Πεύκης
Kίνηση δημοτών Κερατσινίου – Δραπετσώνας «ΑΝΑΤΡΟΠΗ»
Χρώμα στην Πόλη (Ηλιούπολη)
Ανεξάρτητη δημοτική κίνηση «ΝΙΚΗ των Πολιτών Aγίας Παρασκευής»
Δίκτυο πολιτών Χολαργού – Παπάγου
Στάση Βύρωνα
Ενότητα γιά την ανατροπή στο Γαλάτσι
ΑΝΩ-ΚΑΤΩ στο Καλαμάκι
Δράση για μια άλλη πόλη (Βριλήσσια)
«Πολίτες» δημοτική κίνηση Κηφισιάς
Δημοκρατική ανατροπή Διονύσου
«Στροφή» Νέας Σμύρνης
Αντίσταση με τους Πολίτες του Χαλανδρίου
«Ανατροπή στη Γλυφάδα» Αγωνιστική ριζοσπαστική συνεργασία
Πολίτες σε κίνηση Δάφνης – Υμηττού
«Δύναμη Πολιτών» Νέας Φιλαδέλφειας – Χαλκηδόνας
Ριζοσπαστική Κίνηση Φυλής
.
Φορείς και συλλογικότητες πολιτών
ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ/Naturefriends Greece
ΒΙΟΖΩ – Πανελλήνια Ένωση Καταναλωτών «ΒΙΟ-ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ ΓΙΑ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΖΩΗ»
Περιβαλλοντικός σύλλογος Ασσήρου «Φίλοι της γης»
Σύλλογος προστασίας περιβάλλοντος ευρύτερης περιοχής Λαγκαδά
Δίκτυο 50 συλλόγων και φορέων κατά της κατασκευής και χωροθέτησης του ΣΜΑ Ευκαρπίας
Πρωτοβουλία για την Κοινωνική Διαχείριση των Απορριμμάτων – Θεσσαλονίκη
Εταιρεία Περιβάλλοντος Κύμης
Ecoeleusis
ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ. Χαϊδαρίου
Διαρκής Κίνηση Χαιδαρίου
Κίνηση Πολιτών Ηλιούπολης (ΚΙ.Π.Η.)
Μ-οίκο-ΝΟΣ, αστικός μη κερδοσκοπικός συνεταιρισμός
Κοιν.Σ.Επ. «Ανακυκλώνω στην πηγή» (Πάτρα)
Αυτόνομοι Μηχανικοί Ανατολικής Κρήτης
Οργάνωση «ΦΟΙΝΙΞ» εφαρμογών βιώσιμης ανάπτυξης (Κρήτη)
.