Με την ευκαιρία της εορτής των Χριστουγέννων ο σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Βεροίας, Ναούσης και Καμπανίας κ. Παντελεήμων εξέδωσε την ακόλουθη ποιμαντορική εγκύκλιο:
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
«Οὐ φέρει τό μυστήριον ἔρευναν· πίστει μόνῃ τοῦτο πάντες δοξάζομεν».
Μυστήριο μέγα καί παράδοξο τελεῖται σήμερα.
Μυστήριο ξένο καί παράδοξο γιά ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους, πού κλεισμένοι στά τείχη τοῦ ἐγωισμοῦ καί τοῦ ἀτομισμοῦ μας δέν γνωρίζουμε τά ὅρια τῆς συγχωρητικότητος καί τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ γιά τό πλάσμα Του.
Μυστήριο ξένο καί παράδοξο γιά ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους πού ὑπερήφανοι καί ἀλαζόνες δέν μποροῦμε νά κατανοήσουμε τό μέγεθος τῆς ταπεινώσεως τοῦ Θεοῦ γιά χάρη τοῦ ἀνθρώπου.
Μυστήριο ξένο καί παράδοξο γιά ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους, πού προσκολημμένοι στά ὑλικά ἀγαθά δέν εἴμαστε διατεθειμένοι νά τά μοιρασθοῦμε οὔτε μέ τούς ἀδελφούς μας.
Νά γιατί τό μυστήριο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ πού γίνεται ἄνθρωπος ὑπερβαίνει τήν ἀνθρώπινη λογική καί ἀποδεικνύεται ἀκατανόητο. Νά γιατί τό μυστήριο τῆς ἑκουσίου κενώσεως τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος «πλούσιος ὤν» πτωχεύει γιά νά κάνει ἐμᾶς, τούς ἁμαρτωλούς καί ἀποστάτες, κληρονόμους τῆς βασιλείας του, δέν μπορεῖ νά γίνει ἀντιληπτό ἀπό τόν χοϊκό νοῦ μας. Νά γιατί τό μυστήριο τῆς ἐνανθρωπήσεως τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ, πού γιά χάρη μας ἔγινε «ὁμοιοπαθής ἡμῖν», εἶναι δύσκολο νά γίνει κατανοητό ἀπό τόν ἄνθρωπο.
Γι᾽ αὐτό καί ὁ ἱερός ὑμνογράφος μᾶς προειδοποιεῖ ὅτι «οὐ φέρει τό μυστήριον ἔρευναν». Δέν μπορεῖ, δηλαδή, νά διερευνηθεῖ τό μυστήριο τῆς θείας σαρκώσεως μέ τίς πεπερασμένες ἀνθρώπινες δυνάμεις μας. Δέν μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά ἐξιχνιάσει πῶς καί γιατί συνέβη ὅ,τι σχεδίασε ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ γιά τόν πεπτωκότα ἄνθρωπο καί τήν ἀποκατάστασή του. Ὄχι γιατί θέλει νά κρύψει κάτι ἀπό ἐμᾶς ὁ Θεός. Ὄχι γιατί θέλει νά κρατήσει κάποιο μυστικό γιά τόν ἑαυτό Του, ὅπως ἄδικα Τόν εἶχε συκοφαντήσει ὁ ὄφις στούς πρωτοπλάστους, ὅταν ὁ Θεός τούς εἶχε δώσει τήν ἐντολή νά μήν δοκιμάσουν ἀπό τόν καρπό τοῦ δένδρου τῆς γνώσεως.
Ὁ Θεός δέν κρύβει τίποτε ἀπό ἐμᾶς, ἀλλά τά σχέδιά Του γιά ἐμᾶς εἶναι σχέδια θεϊκά καί ὄχι ἀνθρώπινα· γι᾽ αὐτό καί ὑπερβαίνουν τίς δυνατότητές μας. Ὁ Θεός δέν κρύβει τίποτε ἀπό ἐμᾶς, ἀλλά μᾶς δείχνει τόν δικό του τρόπο γιά νά κατανοήσουμε τό σχέδιό Του γιά τή σωτηρία μας. Ὄχι γιατί δέν ἐπαρκεῖ ὁ νοῦς καί ἡ λογική πού ὁ ἴδιος μᾶς χάρισε, ἀλλά γιατί θέλει νά μεταποιήσει τόν νοῦ μας ἀπό ἀνθρώπινο σέ οὐράνιο. Ὄχι γιατί θέλει νά μᾶς στερήσει τή γνώση, ἀλλά γιατί θέλει νά μᾶς χαρίσει τήν κοινωνία. Θέλει νά μᾶς ἀνυψώσει ἀπό τή γῆ στόν οὐρανό. Θέλει νά μᾶς διδάξει ἕναν ἄλλο τρόπο μέ τόν ὁποῖο μποροῦμε νά Τόν προσεγγίσουμε καί νά Τόν γνωρίσουμε. Καί αὐτός εἶναι ὁ τρόπος τῆς πίστεως. Ἄν δέν προσεγγίσουμε τό μέγα καί παράδοξο γεγονός τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖο ἑορτάζουμε σήμερα, μέ τήν πίστη, ὄχι μόνο δέν θά μπορέσουμε νά κατανοήσουμε γιατί ὁ Θεός ἐπέλεξε αὐτόν τόν τρόπο γιά νά μᾶς ἀπαλλάξει ἀπό τήν ἁμαρτία καί νά μᾶς ἀποκαταστήσει ἐκεῖ ἀπό ὅπου εἴχαμε ἐκπέσει ἐξ αἰτίας τῆς παρακοῆς, ὄχι μόνο δέν θά μπορέσουμε νά κατανοήσουμε γιατί ἐπέλεξε νά γεννηθεῖ ὡς βρέφος στό ταπεινό σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, ἀλλά καί δέν θά μπορέσουμε καί νά οἰκειωθοῦμε τή σωτηρία πού μᾶς προσφέρει μέ τήν ἐνανθρώπισή Του.
Μέ τήν πίστη Τόν προσήγγισαν οἱ ποιμένες καί ἀξιώθηκαν νά δοῦν πρῶτοι τό θαῦμα. Μέ τήν πίστη οἱ μάγοι ἔφθασαν, παραμερίζοντας τή δοκησίσοφη γνώση, μέχρι τό σπήλαιο γιά νά τοῦ προσφέρουν τά δῶρα τῆς ἀφοσιώσεώς του, καί ἔγιναν μάρτυρες τοῦ θαύματος τῆς θείας ἀγάπης.
Ὅσοι ἀπέρριψαν τήν πίστη καί θέλησαν νά χρησιμοποιήσουν τή γνώση, τήν ἐπιστήμη, τήν κατά κόσμον σοφία γιά νά κατανοήσουν τόν Θεό εἴτε ἀναγκάσθηκαν ἐκ τῶν πραγμάτων νά μεταβάλλουν τήν ἐπιλογή τους εἴτε στερήθηκαν τήν κοινωνία μαζί του.
Ἀδελφοί μου, γιά ἄλλη μία φορά ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ μᾶς ἀποκαλύπτεται διά τοῦ ταπεινοῦ βρέφους τῆς Βηθλεέμ, πού δέν εἶναι ἄλλο ἀπό τόν Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ, τόν ἄρχοντα τῆς εἰρήνης Χριστό· καί μᾶς καλεῖ νά Τόν πλησιάσουμε, νά Τόν δοῦμε καί νά Τόν γνωρίσουμε. Μᾶς καλεῖ νά Τόν πλησιάσουμε μέ πίστη, γιατί μόνο μέ τήν πίστη θά μπορέσουμε νά κατανοήσουμε τήν ἀγάπη του γιά μᾶς καί νά ἀκολουθήσουμε τόν τρόπο καί τόν δρόμο τόν ὁποῖο μᾶς ὑποδεικνύει μέ τή δική Του κένωση καί τή δική Του ταπείνωση, τόν δρόμο πού ὁδηγεῖ στήν ἀγάπη Του μέσα καί ἀπό τή δική μας κένωση καί ταπείνωση, μέσα ἀπό τήν ἀγάπη γιά τόν ἀδελφό μας. Γι᾽ αὐτό καί ἄς προσεγγίσουμε καί σήμερα καί καθημερινά καί σέ ὅλη μας τή ζωή μέ πίστη τό θαῦμα τῆς θείας Γεννήσεως καί ἄς κάνουμε τήν πίστη μας αὐτή τρόπο ζωῆς, κινητήρια δύναμη τῶν ἔργων καί τῶν πράξεών μας γιά νά ἀξιωθοῦμε ὄχι μόνο σήμερα ἀλλά καί πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν μέσα στή χαρά τοῦ σημερινοῦ μεγάλου καί παραδόξου γεγονότος, νά ζοῦμε μέ τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ στήν ψυχή μας καί τή ζωή μας.
Διάπυρος πρός τόν δι᾽ ἡμᾶς ἐνανθρωπήσαντα Χριστόν εὐχέτης
Ὁ Μητροπολίτης
† Ὁ Βεροίας, Ναούσης καὶ Καμπανίας Παντελεήμων