Η υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου EastMed δεν είναι απλά και μόνο ένα γεγονός με οικονομική διάσταση. Είναι ένα γεγονός με γεωπολιτική διάσταση, το οποίο θα πρέπει να το δούμε καθαρά και ψύχραιμα, υπό το πρίσμα της συμμετοχής και άλλων χωρών (πέραν των τριών που θα υπογράψουν).
Θα πρέπει λοιπόν να δούμε λίγο πίσω από τα φώτα των φλας που θα αστράφτουν σήμερα και να συνδυάσουμε δυο – τρία πράγματα με την εικόνα που θα βλέπουμε από το Ζάππειο:
Στην ανατολική και στην κεντρική Μεσόγειο γίνεται του κουτρούλη ο γάμος και οι περισσότεροι μεγάλοι ή πιο μικροί “παίκτες” προσπαθούν να λάβουν θέση – όπως λέγαμε ΕΔΩ.
Τα λεφτά είναι πολλά, τα πετρέλαια (της Λιβύης) ακόμη περισσότερα και μάλιστα φτηνά, ενώ το παιχνίδι της ενεργειακής – γεωπολιτικής/στρατιωτικής εδραίωσης (με φόντο τη δεκαετία που ξεκινά σε λίγες ημέρες) είναι σε πλήρη εξέλιξη.
Η ώρα που οι “παίκτες” λαμβάνουν τη θέση τους στη σκακιέρα έχει έρθει.
Μέσα στις επόμενες ημέρες θα κριθούν πολλά, όχι μόνο για την ίδια τη Λιβύη αλλά και για την ανατολική Μεσόγειο γενικότερα. Πράγμα που σημαίνει πως η Ελλάδα επηρεάζεται άμεσα και για τα επόμενα πολλά χρόνια (ειδικά μετά και την είδηση που βγήκε ότι θα υπάρξει αποδοχή τουρκικής στρατιωτικής βοήθειας από την κυβέρνηση της δυτικής Λιβύης).
Οι εκλογές της Πέμπτης 12 Δεκεμβρίου στη Βρετανία φαίνεται πως έδωσαν τέλος σε μια ιστορία που κρατάει από το 2016 και έχει σχέση με το Brexit και τις ισορροπίες στην πολιτική ζωή της χώρας αυτής.
Ο Μπόρις Τζόνσον (Boris Johnson) κέρδισε τις εκλογές και αύξησε τον αριθμών των εδρών που το κόμμα του (οι συντηρητικοί) είχαν στη Βουλή των Κοινοτήτων ενώ το Εργατικό Κόμμα, του Κόρμπιν (Jeremy Corbyn), υπέστη δεινή ήττα. Στην ουσία οι Βρετανοί ψήφισαν τον Τζόνσον για να τους βγάλει από την ΕΕ και γύρισαν την πλάτη σε όσους είχαν διφορούμενη στάση για το θέμα – αφού βασικό διακύβευμα των εκλογών ήταν η πορεία της χώρας τους εντός ή εκτός ΕΕ.
Για ένα ακόμη εξάμηνο παρατάθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση οι οικονομικές κυρώσεις κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας, που είχαν επιβληθεί το 2014 (λόγω της προσάρτησης της Κριμαίας).
Αυτό σημαίνει πως οι περιορισμοί σε μια μεγάλη γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών θα συνεχιστούν μέχρι τον Ιούλιο του 2020 σίγουρα.
Όπως έγινε γνωστό, η χώρα μας έστειλε επιστολές (δια της Μόνιμης Αντιπροσώπου της στα Ηνωμένα Έθνη, Μαρίας Θεοφίλη) τόσο προς τον Γ.Γ. του Οργανισμού όσο και προς την πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας για το θέμα της Συμφωνίας μεταξύ της Τουρκίας και μιας εκ των Κυβερνήσεων της Λιβύης.
Η χώρα μας ζητάει να μην πρωτοκολληθεί η Συμφωνία ενώ γίνεται αναφορά στις θέσεις της Ελλάδας για το ζήτημα. Επισημαίνεται ότι ξεκάθαρα ότι η Συμφωνία δε συμβαδίζει ούτε με το Διεθνές Δίκαιο ούτε με το Δίκαιο της Θάλασσας, ότι αγνοεί την ύπαρξη ελληνικών νησιών, ότι βασίζεται σε ένα θαλάσσιο σύνορο που δεν υφίσταται και ότι απ’ τη Λιβυκή πλευρά η συμφωνία δεν έχει λάβει τις απαραίτητες εγκρίσεις (από τη Βουλή της Λιβύης).
Μεγάλη πλάκα έχουν οι κάθε είδους ειδικοί και … “ειδικοί” που εμφανίζονται σωρηδόν τις τελευταίες ημέρες στα κανάλια και λένε τη μια π@π@ριά πίσω απ’ την άλλη σχετικά με το θέμα της υπογραφής του Μνημονίου μεταξύ της Τουρκίας και μιας εκ των Κυβερνήσεων της Λιβύης.
Βασικό λάθος των περισσοτέρων είναι ένα: θεωρούν πως οι Τούρκοι δεν θα θέσουν σε ισχύ τη συμφωνία και πως κάποια στιγμή θα σταματήσουν. Μέγα λάθος. Από την ώρα που ο Ερντογάν προχώρησε στην υπογραφή (έστω και με αυτή την κυβέρνηση της Λιβύης) του Μνημονίου, θα το εφαρμόσει.
Άγνωστο το τι ειπώθηκε μεταξύ των δυο φίλων (Ερντογάν και Τράμπ) που συναντήθηκαν εκτός προγράμματος, τελικά οι 29 χώρες – μέλη του ΝΑΤΟ υιοθέτησαν στο τέλος της συνόδου κορυφής του Λονδίνου κοινό ανακοινωθέν.
Παρά τις διαφωνίες που εδώ και καιρό υπάρχουν, στο κείμενο δηλώνεται “αλληλεγγύη, ενότητα και συνοχή” μεταξύ των μελών (τώρα πως γίνεται αυτό με τη μια χώρα – Τουρκία – να λοξοκοιτά με περισσή λιγούρα περιοχές μιας άλλης χώρας – Ελλάδας, είναι κάτι που σηκώνει κουβέντα…).
Την καλύτερη κίνηση έκανε η Ελληνική πλευρά σε δυο περιπτώσεις στις οποίες η Τουρκία και ο Ερντογάν μας την είχαν στημένη (κατά το κοινώς λεγόμενο).
Οι Τούρκοι έχουν ξεφύγει και εμείς αυτό που έπρεπε να κάνουμε μέχρι τώρα το έχουμε πράξει:
Στην υπογραφή συμφωνίας μεταξύ τους, με στόχο τον καθορισμό των θαλασσίων συνόρων τους (που όπως ισχυρίζονται υπάρχουν), προχώρησαν η Τουρκία και μια εκ των δυο κυβερνήσεων που έχουν τον έλεγχο στη Λιβύη.
Για την Τουρκία υπέγραψε ο Ερντογάν ενώ για τη Λιβύη (στην οποία γίνεται χαμός στο ίσιωμα μετά την πτώση του Καντάφι) υπέγραψε ο Φαγιέζ Αλ Σαράζ, που είναι Πρόεδρος του Προεδρικού Συμβουλίου της Λιβύης – της οντότητας που οι διεθνείς οργανισμοί αναγνωρίζουν στη Λιβύη ως διάδοχη κατάσταση του Καντάφι.