Κατηγορίες
Χωρίς κατηγορία

Ο κος 12 του ψηφοδελτίου…

Τον Εμμανουήλ Κριαρά δεν τον «ήξερα», μέχρι που χρειάστηκα ένα λεξικό, την εποχή που ήμουν φοιτητής. Αρχικά ήμουν δύσπιστος γιατί μου το είχαν προτείνει στα γρήγορα αλλά τελικά όλα κύλησαν ομαλά. Η …σχέση μας έμεινε εκεί, στάσιμη. Τον «ξανασυνάντησα» σε μια συνέντευξη σε αθηναϊκή εφημερίδα, λίγο πριν το Πάσχα του 2009, και εσχάτως μόλις προχθές, την Κυριακή (ακούγοντας πως είναι μέσα στα ονόματα του Επικρατείας ενός από τα χαρακτηριζόμενα ως «κόμματα εξουσίας»). Έψαξα και βρήκα το απόκομμα της εφημερίδας και αντί οποιουδήποτε άλλου σχολίου αντιγράφω* τις μέρος της συνέντευξης:

-Αγωνιστήκατε για τη δημοτική γλώσσα. Πώς βλέπετε την αρχαιολατρία που επικρατεί; «Είναι ένα αμάρτημα της πνευματικής μας ζωής που πρέπει να το διορθώσουμε. Είμαστε νέοι Έλληνες και πρέπει κι εμείς να δημιουργήσουμε. Να μην στηριζόμαστε στο τι έκαναν οι αρχαίοι».

-Καθημερινά πάντως χρησιμοποιούμε πολλές λέξεις της αρχαίας ελληνικής. «Πάμπολλες αρχαίες λέξεις διασώζονται, αλλά η αρχαία ελληνική δεν είναι ζωντανή γλώσσα. Η νέα ελληνική είναι παιδί της. Ποτέ η μάνα δεν ταυτίζεται με το παιδί. Μπορεί να μοιάζει, αλλά είναι άλλο άτομο».

-Ενημερώνεστε συνεχώς. Ανησυχείτε για τις εξελίξεις; «Η σύγχρονη οικονομική ζωή πιέζει τον πολίτη και την ελευθερία του. Για να μιλήσουμε για πολιτική ελευθερία πρέπει υπάρξει κοινωνική συναντίληψη, ώστε να επικρατήσει μια δημοκρατία χωρίς ψεγάδια. Αυτό χρειάζεται προπαντός αναγέννηση της Παιδείας του λαού, την οποία, δυστυχώς, δεν κατορθώσαμε, παρ’ όλες τις προσπάθειες των δύο τελευταίων αιώνων… Είναι ζήτημα της Παιδείας του λαού που δεν έχουμε ολοκληρώσει. Πρέπει να δώσουμε στους νέους την απαιτούμενη μόρφωση. Σήμερα αυτό γίνεται σε ελάχιστο βαθμό… Το μεγάλο δυστύχημα είναι ότι πολλοί Έλληνες διαπρεπείς βρίσκονται στο εξωτερικό. Αυτό οφείλεται σε κακοδαιμονία νεοελληνική… Ο άνθρωπος, από την υπόστασή του είναι υποχρεωμένος να κοιτάζει το συμφέρον του. Όταν απαιτείται, όμως, πρέπει να το ξεπερνά. Να ανεβάζει την προσωπικότητά του. Δεν θα κερδίσει ο πολίτης αν δεν πάρει από μικρός τη Παιδεία που επιβάλλεται. Πρέπει οι νέοι να μάθουν την ιστορία του τόπου τους για να ανυψωθεί το νόημα του ανθρώπου, που σήμερα έχει πολύ ξεπέσει…οι νέοι…είναι απόλυτα δικαιολογημένοι να βγουν στους δρόμους. Οι γονείς δεν τους έδωσαν το καλύτερο δυνατό παράδειγμα….πρέπει να διορθώσουμε τα αίτια…».

Με δυο κουβέντες τα είπε όλα. Χωρίς μισόλογα και περιστροφές, χωρίς να είναι μόνο διαπιστώσεις, αυτά τα ‘χουμε χορτάσει ως λαός. Και κάτι τελευταίο αλλά σημαντικό: αυτές οι πραγματικά ξεκάθαρες και φρέσκιες ιδέες βγαίνουν από το στόμα ενός ανθρώπου που σήμερα είναι 103 ετών!

*ας με συγχωρήσει η «Ελευθεροτυπία» και ο δημοσιογράφος που έγραψε το άρθρο επειδή αναδημοσιεύσω μέρος του. Όμως πιστεύω πως τέτοιες συνεντεύξεις δεν πρέπει να υπόκεινται στο νόμο περί πνευματικής ιδιοκτησίας όταν αναδημοσιεύονται. Η αναφορά γίνεται επειδή δύσκολα βρίσκεις σήμερα πανεπιστημιακούς με τη διαύγεια των ιδεών του Κριαρά, που δεν κρύβονται πίσω από βαριά γραφεία και μέσα σε απρόσωπες πανεπιστημιακές βιβλιοθήκες αλλά λένε τα πράγματα με το όνομα τους! Γιατί η παρατεταμένη και εκκωφαντική σιωπή ορισμένων εξ’ αυτών σε στιγμές όπως η παρούσα, που η χώρα τους χρειάζεται– και ειδικά τον περασμένο Δεκέμβριο που η Ελλάδα κλυδωνίζονταν από ταραχές, δεν ανέδειξε τίποτε περισσότερο από την ανεπάρκεια τους να παρέμβουν δυναμικά, αν και αρέσκονται να τους αποκαλούν αλλά και να αυτοαποκαλούνται “πνευματικοί ταγοί του τόπου”!